2000 Rupee Note: 2000 ਦੇ ਨੋਟ 'ਤੇ ਛਪੀ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਹੈ ਖਾਸ! ਇਹ ਕਦੋਂ, ਕਿੱਥੇ ਅਤੇ ਕਿਸ ਦੁਆਰਾ ਲਈ ਗਈ ਸੀ? ਇੱਥੇ ਪੜ੍ਹੋ

2000 Rupee Note: ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਕਿ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਉੱਤੇ ਛਪੀ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਕਿਤਾਬਾਂ ਜਾਂ ਹੋਰ ਪੋਸਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਛਪੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖਰੀ ਹੈ? ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕੀ ਹੈ ਇਸ ਤਸਵੀਰ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ।

( Image Source : Twitter @anup raj )

2000 Rupee Note: ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਸਰਕੁਲੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਵੈਸੇ ਤਾਂ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਕਾਫੀ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਆਉਣੇ ਬੰਦ ਹੋ ਗਏ ਸਨ ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਾਦ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਇਸ ਨੋਟ ਦੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਮੰਗਲਯਾਨ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਮੁਸਕਰਾਉਂਦੀ ਤਸਵੀਰ ਛਪੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੀ ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਤੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖਰੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿਤਾਬਾਂ ਜਾਂ ਪੋਸਟਰਾਂ 'ਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਇਸ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਦੇ ਤੁਹਾਡੇ ਮਨ 'ਚ ਇਹ ਸਵਾਲ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੀ ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਕਿੱਥੇ ਸੀ ਅਤੇ ਕਿਸ ਨੇ ਲਈ ਸੀ? ਕੀ ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੋਟਸ ਲਈ ਹੀ ਲਈ ਗਈ ਸੀ ਜਾਂ ਕੀ ਕਹਾਣੀ ਵਿਚ ਹੋਰ ਵੀ ਹੈ? ਅੱਜ ਇਸ ਲੇਖ ਵਿਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਮਿਲਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਇਹ ਫੋਟੋ ਕਦੋਂ ਲਈ ਗਈ ਸੀ?- ਦਰਅਸਲ, ਅੱਜ ਦੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੋਟਾਂ 'ਤੇ ਛਪੀ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੀ ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੌਰ ਦੀ ਹੈ। ਭਾਵ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਅਪਰੈਲ 1946 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਣਜਾਣ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਦੁਆਰਾ ਖਿੱਚੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜਨੇਤਾ ਲਾਰਡ ਫਰੈਡਰਿਕ ਵਿਲੀਅਮ ਪੈਥਿਕ-ਲਾਰੈਂਸ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਗਏ ਸਨ। ਲਾਰਡ ਫਰੈਡਰਿਕ ਉਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਬਰਮਾ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਸਨ। ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਵਾਇਸਰਾਏ ਦੇ ਘਰ ਲਈ ਗਈ ਸੀ। ਅੱਜ ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼ ਇਸ ਘਰ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਭਵਨ ਵਜੋਂ ਜਾਣਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਤਸਵੀਰ ਵਾਲੇ ਨੋਟ 1996 ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ- ਜੂਨ 1996 ਵਿੱਚ ਆਰਬੀਆਈ ਵੱਲੋਂ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਵਾਲੇ 10 ਅਤੇ 100 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਵਾਲੇ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਗਾਂਧੀ ਸੀਰੀਜ਼ ਬੈਂਕ ਨੋਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਕਰੰਸੀ ਨੋਟਾਂ 'ਤੇ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੀ ਅਸਲ ਤਸਵੀਰ ਦਾ ਸ਼ੀਸ਼ਾ ਛਪਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।

2000 ਦੇ ਨੋਟ 'ਤੇ ਛਪੀ ਤਸਵੀਰ- ਮਾਰਚ 1997 ਵਿਚ 50 ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਅਕਤੂਬਰ 1997 ਵਿਚ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਗਾਂਧੀ ਸੀਰੀਜ਼ ਦੇ ਨੋਟ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਵੰਬਰ 2000 ਵਿੱਚ 1000 ਰੁਪਏ, ਅਗਸਤ 2001 ਵਿੱਚ 20 ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਨਵੰਬਰ 2001 ਵਿੱਚ 5 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ। 500 ਅਤੇ 2000 ਦੇ ਨਵੇਂ ਨੋਟਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੀ ਇਹੀ ਤਸਵੀਰ ਛਪੀ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਇਹ ਵੀ ਗਾਂਧੀ ਸੀਰੀਜ਼ ਦੇ ਨੋਟ ਹਨ।