Bhai Dooj 2023: ਅਟੁੱਟ ਪਿਆਰ, ਪਵਿੱਤਰ ਰਿਸ਼ਤੇ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇ ਦੇ ਬੰਧਨ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਤਿਉਹਾਰ 'ਭਈਆ ਦੂਜ' ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਕਾਰਤਿਕ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਬੁੱਧਵਾਰ 15 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਦਿਨ ਅਤਿਗੰਡ ਅਤੇ ਪਰਾਕਰਮ ਯੋਗ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਯਮ ਦ੍ਵਿਤੀਆ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ..
ਇਸ ਦਿਨ ਭੈਣਾਂ ਆਪਣੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਤਿਲਕ ਲਗਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚੰਗੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਲੰਬੀ ਉਮਰ ਦੀ ਕਾਮਨਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦਿਨ ਇੱਕ ਭਰਾ ਵਲੋਂ ਆਪਣੀ ਭੈਣ ਦੇ ਘਰ ਜਾਣ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਭੋਜਨ ਕਰਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ।
ਕਿਸਨੇ ਮਨਾਇਆ ਪਹਿਲਾ ਭਾਈ ਦੂਜ?
ਭਾਈ ਦੂਜ ਦੇ ਦਿਨ ਸੂਰਜ ਦੀ ਧੀ ਯਮੁਨਾ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਯਮਦੇਵ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਕਰਵਾ ਕੇ ਤਿਲਕ ਲਗਾਇਆ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ 'ਯਮ ਦ੍ਵਿਤੀਯਾ' ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪੰਜਵੇਂ ਤਿਉਹਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦੀਪ ਉਤਸਵ ਦਾ ਪੰਜ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਸਮਾਪਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਧਨਤੇਰਸ ਦੇ ਦਿਨ ਯਮਦੀਪ ਦਾ ਦੀਵਾ ਬਾਲਨਾ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਇਸ ਦਿਨ ਵੀ ਯਮਦੀਪ ਦਾ ਦੀਵਾ ਬਾਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦਿਨ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ 09 ਦੀਵੇ ਜਗਾਓ ਅਤੇ ਨੌਂ ਗ੍ਰਹਿਆਂ ਅੱਗੇ ਅਰਦਾਸ ਕਰੋ ਕਿ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਹਰ ਪਹਿਲੂ 'ਤੇ ਤੇਰੀ ਕਿਰਪਾ ਬਣੀ ਰਹੇ, ਜੋ ਮੇਰੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਲਾਟ ਵਾਂਗ ਰੋਸ਼ਨ ਕਰਦੀ ਰਹੇ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Chhath Puja 2023: ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਛਠ ਪੂਜਾ ਲਈ ਬਣਾਏ ਗਏ 900 ਤੋਂ ਵੱਧ ਘਾਟ, ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣਗੀਆਂ ਇਹ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ
ਭਾਈ ਦੂਜ 2023 ਦਾ ਮੁਹੂਰਤ
ਇਸ ਵਾਰ ਭਾਈ ਦੂਜ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ ਸਵੇਰੇ 10.30 ਵਜੇ ਤੋਂ ਦੁਪਹਿਰ 12 ਵਜੇ ਤੱਕ ਹੈ। ਫਿਰ ਸ਼ਾਮ 5:15 ਤੋਂ 6:15 ਤੱਕ ਹੋਵੇਗਾ। ਚੰਗਾ ਹੋਵੇਗਾ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਦਾ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਈਏ।
ਭਾਈ ਦੂਜ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦੀ ਵਿਧੀ
ਤਿਲਕ ਸਹੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਕੇ ਹੀ ਕਰੋ। ਭੈਣਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਮੂੰਹ ਕਰਕੇ ਬੈਠਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਮੂੰਹ ਕਰਕੇ ਬੈਠਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਦੀ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਅਤੇ ਲੰਬੀ ਉਮਰ ਲਈ ਅਰਦਾਸ ਕਰੋ - ਇਸ ਦਿਨ ਭੈਣ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਦੀ ਲੰਬੀ ਉਮਰ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਜੀਵਨ ਲਈ ਹਰਾ ਰੁਮਾਲ ਜਾਂ ਕੱਪੜਾ ਖਰੀਦਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਮੁੱਠੀ ਹਰਾ ਸਾਬਤ ਮੂੰਗ, ਇੱਕ ਇਲਾਇਚੀ, ਇੱਕ ਲੌਂਗ, ਪੰਜ ਗੋਮਤੀ ਚੱਕਰ ਅਤੇ ਥੋੜਾ ਜਿਹਾ ਦੁਰਵਾ ਪਾ ਕੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਗੰਢਾਂ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਉੱਤੇ ਸੱਤ ਬਾਰ ਵਾਰ ਦਿਓ।
ਇਸ ਨੂੰ ਉਤਾਰ ਕੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ ਗੰਗਾ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖੋ, ਯਮੀ ਪੂਜੇ ਯਮਰਾਜ ਕੋ, ਸਭੁਦਰਾ ਪੂਜੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਾ ਕੋ, ਜਿਓਂ-ਜਿਓਂ ਗੰਗਾ ਜਮਨਾ ਨੀਰ ਬਹੇ ਮੇਰੇ ਭਰਾ ਦੀ ਉਮਰ ਵਧੇ, ਫਲੇ ਫੁਲੇ, ਇਸ ਮੰਤਰ ਦਾ 11 ਤੋਂ 12 ਜਾਪ ਕਰੋ
ਹੁਣ ਬੇਨਤੀ ਕਰੋ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਨੂੰ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰੋ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ, ਸੁੱਖ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੋ। ਅਜਿਹੀ ਅਰਦਾਸ ਕਰ ਕੇ ਉਸ ਪੋਟਲੀ ਨੂੰ ਪੀਪਲ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿਓ।
ਇਸ ਦਿਨ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ਵੀ ਭੈਣ ਜਾਂ ਭਰਾ ਨੂੰ ਕਾਲੇ ਕੱਪੜੇ ਨਹੀਂ ਪਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ।
ਭੈਣਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਨੂੰ ਤਿਲਕ ਲਗਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਭੋਜਨ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਸਗੋਂ ਤਿਲਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਕੱਠੇ ਬੈਠ ਕੇ ਖਾਣਾ ਖਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Gangotri Dham: ਸਰਦੀਆਂ ਲਈ ਗੰਗੋਤਰੀ ਧਾਮ ਦੇ ਕਪਾਟ ਹੋਏ ਬੰਦ, ਜਾਣੋ ਬਦਰੀਨਾਥ-ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਦੇ ਕਦੋਂ ਤੱਕ ਹੋਣਗੇ ਦਰਸ਼ਨ