Pryagraj Magh Mela 2023: ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਵਿੱਚ ਮਾਘ ਮੇਲਾ 2023 ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਹ ਮਾਘ ਮੇਲਾ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗਾ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਗੰਗਾ, ਜਮੁਨਾ ਅਤੇ ਸਰਸਵਤੀ ਦੇ ਸੰਗਮ 'ਤੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਪਵਿੱਤਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਮਾਘ ਦੇ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਇੱਥੇ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ। ਮਾਘ ਦੇ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਤੋਂ ਸਾਰੇ ਸਾਧੂ-ਸੰਤਾਂ ਵੀ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ਸਭ ਵਿੱਚ ਨਾਗਾ ਸਾਧੂ ਅਕਸਰ ਖਿੱਚ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਮਰਦਾਂ ਵਾਂਗ ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਨਾਗਾ ਸਾਧੂ ਹਨ, ਜੋ ਆਪਣਾ ਸਾਰਾ ਜੀਵਨ ਭਗਵਾਨ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਸਤਰੀ ਨਾਗਾ ਸਾਧੂਆਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਕੁੰਭ ਸੰਨ ਜਾਂ ਅਜਿਹੇ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮੌਕਿਆਂ 'ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਰਹੱਸਮਈ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਕਾਰਨ, ਲੋਕ ਅਕਸਰ ਉਸ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤਾ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ। ਮਹਿਲਾ ਨਾਗਾ ਸਾਧੂਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਇੰਨੀ ਸੌਖੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਠਿਨ ਤਪੱਸਿਆ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰੰਤਰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਭਗਤੀ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।
ਬੇਹੱਦ ਕਠਿਨ ਹੈ ਨਾਗਾ ਸਾਧੂ ਬਣਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ
ਨਾਗਾ ਸਾਧੂ ਸਿਰਫ਼ ਮਰਦ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਨਾਗਾ ਸਾਧੂ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਨਾਗਾ ਸਾਧੂ ਬਣਨ ਲਈ ਮਰਦਾਂ ਵਾਂਗ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਕਠਿਨ ਇਮਤਿਹਾਨ 'ਚੋਂ ਲੰਘਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਿਯਮ ਬਹੁਤ ਸਖ਼ਤ ਹਨ। ਨਾਗਾ ਸਾਧੂ ਬਣਨ ਲਈ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦਾ ਦੌਰ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਚੱਲਦਾ ਹੈ। ਨਾਗਾ ਸਾਧੂ ਬਣਨ ਲਈ 10 ਤੋਂ 15 ਸਾਲ ਤਕ ਕਠਿਨ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰੀ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਗੁਰੂ ਨੂੰ ਯਕੀਨ ਦਿਵਾਉਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਉਸ ਦਾ ਜੀਵਨ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਖੁਦ ਜ਼ਿੰਦਾ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਆਪਣਾ ਸਰੀਰ ਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਭਗਤੀ ਵਿਚ ਮਗਨ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਨਾਗਾ ਸਾਧੂ ਬਣਦੇ ਸਮੇਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਿਰ ਮੁੰਨਵਾਉਣੇ ਪੈਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਨਾਲ ਪਵਿੱਤਰ ਨਦੀ 'ਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਕੇ ਨਾਗਾ ਸਾਧੂ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕੀ ਮਰਦਾਂ ਵਾਂਗ ਨੰਗੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨਾਗਾ ਸਾਧੂ?
ਨਾਗਾ ਸਾਧੂਆਂ ਦੀ ਸਵੇਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਭਗਵਾਨ ਦੀ ਪੂਜਾ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਸਾਧੂ-ਸਾਧਵੀਆਂ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਂ ਕਹਿ ਕੇ ਬੁਲਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਸ ਦਾ ਦਰਜਾ ਬਹੁਤ ਉੱਚਾ ਹੈ। ਨਾਗਾ ਸਾਧੂ ਦੋ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਕੱਪੜੇ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਦਿਗੰਬਰ ਅਰਥਾਤ ਨੰਗੇ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਕੀ ਮਹਿਲਾ ਨਾਗਾ ਸਾਧੂ ਵੀ ਨੰਗੇ ਰਹਿਣਗੇ, ਇਸ ਦਾ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸਤਰੀ ਨਾਗਾ ਸਾਧੂ ਨੰਗੇ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੇ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਭਗਵੇਂ ਰੰਗ ਦਾ ਕੱਪੜਾ ਪਾਉਣਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਕੱਪੜੇ ਨੂੰ ਸਿਲਾਈ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਇਸ ਕੱਪੜੇ ਨੂੰ ਗੰਟੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੱਥੇ 'ਤੇ ਤਿਲਕ ਲਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।