ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਬਣਿਆ Privacy ਦਾ ਦੁਸ਼ਮਣ, ਤੁਹਾਡੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਕਾਬੂ ! ਰਿਪੋਰਟ ਚ ਹੋਏ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਖ਼ੁਲਾਸੇ
ਫੇਸਬੁੱਕ, ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਅਤੇ ਯੂਟਿਊਬ ਵਰਗੀਆਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਐਪਾਂ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਔਨਲਾਈਨ ਆਦਤਾਂ, ਸਥਾਨ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਗੱਲਬਾਤ ਨੂੰ ਵੀ ਟਰੈਕ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਉਹ ਚੀਜ਼ ਅਚਾਨਕ ਤੁਹਾਡੇ ਫੇਸਬੁੱਕ, ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਜਾਂ ਯੂਟਿਊਬ ਫੀਡ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ? ਜੇ ਅਜਿਹਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇਤਫ਼ਾਕ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਐਪਸ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਪੋਸਟਾਂ 'ਤੇ, ਸਗੋਂ ਤੁਹਾਡੀ ਹਰ ਹਰਕਤ 'ਤੇ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।
ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਖੋਜ ਏਜੰਸੀ ਐਪਟੇਕੋ (Apteco) ਦੀ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਫੇਸਬੁੱਕ, ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ, ਯੂਟਿਊਬ ਸਮੇਤ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਐਪਸ ਚੁੱਪਚਾਪ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਟਰੈਕ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਿੰਨਾ ਤੁਸੀਂ ਸੋਚਦੇ ਹੋ ਕਿ ਇਹ ਐਪਸ ਸਧਾਰਨ ਹਨ, ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਉਹ ਇੰਨੇ ਚਲਾਕ ਹਨ। ਉਹ ਸਭ ਕੁਝ ਰਿਕਾਰਡ ਕਰਦੇ ਹਨ - ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਤਰਜੀਹਾਂ, ਤੁਹਾਡਾ ਖੋਜ ਇਤਿਹਾਸ, ਤੁਹਾਡਾ ਸਥਾਨ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਕੀ ਹੈ।
ਸਿਰਫ਼ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਈ-ਕਾਮਰਸ ਅਤੇ ਵਿੱਤ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਐਪਸ ਵੀ ਤੁਹਾਡੀ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਫੇਸਬੁੱਕ, ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ, ਥ੍ਰੈੱਡਸ, ਲਿੰਕਡਇਨ, ਪਿਨਟੇਰੇਸਟ, ਐਮਾਜ਼ਾਨ, ਅਲੈਕਸਾ, ਯੂਟਿਊਬ, ਐਕਸ (ਪਹਿਲਾਂ ਟਵਿੱਟਰ) ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਪੇਪਾਲ ਵਰਗੀਆਂ ਐਪਸ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਡਿਜੀਟਲ ਆਦਤਾਂ ਦੀ ਨੇੜਿਓਂ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਤੁਹਾਡੀ ਡਿਜੀਟਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਡੇਟਾ' ਬਣ ਗਈ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਐਪਸ ਰਾਹੀਂ ਇਕੱਠੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੁਹਾਡੀ ਇੱਕ ਡਿਜੀਟਲ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਖਰੀਦਦੇ ਹੋ, ਤੁਹਾਡੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਕੀ ਹੈ, ਕੁਝ ਖਾਸ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਕੀ ਵਿਚਾਰ ਹਨ, ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਕਿਹੜੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਸਭ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਸਮੱਗਰੀ ਦਿਖਾਉਣਾ ਹੈ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਮਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਡੇਟਾ ਦੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ
ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਡੇਟਾ ਸਿਰਫ ਉਪਭੋਗਤਾ ਅਨੁਭਵ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਡੇਟਾ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਕੈਂਬਰਿਜ ਐਨਾਲਿਟਿਕਾ ਸਕੈਂਡਲ ਨੂੰ ਭੁਲਾਇਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਜਿੱਥੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸੋਚ ਦਾ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਡੇਟਾ ਰਾਹੀਂ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਚੋਣਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਆਪਣੀ ਗੋਪਨੀਯਤਾ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣਾ ?
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਹਨਾਂ ਐਪਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਪਰ ਨਾਲ ਹੀ ਆਪਣੀ ਗੋਪਨੀਯਤਾ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਕੁਝ ਸਧਾਰਨ ਕਦਮ ਤੁਹਾਡੀ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ:
ਐਪ ਨੂੰ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ, ਹਰ ਅਨੁਮਤੀ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਪੜ੍ਹੋ, ਬੇਲੋੜੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਆਗਿਆ ਨਾ ਦਿਓ।
ਕੈਮਰਾ, ਮਾਈਕ੍ਰੋਫੋਨ ਅਤੇ ਸਥਾਨ ਵਰਗੀਆਂ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਅਨੁਮਤੀਆਂ ਸਿਰਫ਼ ਲੋੜ ਪੈਣ 'ਤੇ ਹੀ ਦਿਓ।
ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਫੋਨ ਸੈਟਿੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਐਪਸ ਦੀਆਂ ਅਨੁਮਤੀਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰੋ ਅਤੇ ਬੇਲੋੜੀ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰੋ।
ਸਿਰਫ਼ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਐਪਸ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰੋ।
ਐਪਸ ਦੀ ਡੇਟਾ ਨੀਤੀ, ਰੇਟਿੰਗ ਅਤੇ ਸਮੀਖਿਆ ਜ਼ਰੂਰ ਪੜ੍ਹੋ।
ਡਿਜੀਟਲ ਦੁਨੀਆ ਓਨੀ ਹੀ ਜੋਖਮ ਲਿਆਉਂਦੀ ਹੈ ਜਿੰਨੀ ਇਹ ਸਹੂਲਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਇਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਉਪਭੋਗਤਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸਮਾਰਟ ਉਪਭੋਗਤਾ ਵੀ ਹੋਈਏ। ਤਕਨਾਲੋਜੀ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰੋ, ਪਰ ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ ਨਹੀਂ।






















