ਪਿਆਜ਼ ਕੱਟਦੇ ਸਮੇਂ ਅੱਖਾਂ 'ਚੋਂ ਹੰਝੂ ਕਿਉਂ ਵਗਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ...?
Why Onion Makes us Cry: ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀਆਂ ਰਸੋਈਆਂ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਕੱਟੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
Why Onion Makes us Cry: ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀਆਂ ਰਸੋਈਆਂ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਕੱਟੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਪਿਆਜ਼ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਪਿਆਜ਼ ਨੂੰ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਾਧਾਰਨ ਸਬਜ਼ੀ ਹੈ ਜੋ ਸਾਡੇ ਸਾਰੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਿਆਜ਼ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਬਜ਼ੀ ਬਣਾਉਣ, ਪਕੌੜੇ ਅਤੇ ਸਲਾਦ ਆਦਿ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਿਆਜ਼ 'ਚ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਗੁਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਹਰ ਕੋਈ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਲੋਕ ਜਾਣਦੇ ਹਨ। ਜੀ ਹਾਂ, ਇੱਥੇ ਅਸੀਂ ਪਿਆਜ਼ ਦੇ ਉਸ ਗੁਣ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੱਟਣ 'ਤੇ ਸਾਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ 'ਚੋਂ ਹੰਝੂ ਵਹਿਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਚਾਹੇ ਪਕਾਉਣ ਲਈ ਪਿਆਜ਼ ਨੂੰ ਕੱਟਿਆ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ, ਪਰ ਇਸ ਕਾਰਨ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਨਮ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ...
ਇਸ ਲਈ ਹੰਝੂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ
ਪਿਆਜ਼ ਕੱਟਦੇ ਸਮੇਂ ਨਾ ਸਿਰਫ ਅੱਖਾਂ 'ਚੋਂ ਪਾਣੀ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਤੇਜ਼ ਜਲਨ ਅਤੇ ਖਾਰਸ਼ ਵੀ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਪਿਆਜ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਸਾਇਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਸਿਨ-ਪ੍ਰੋਪੇਨਥੀਅਲ-ਐਸ-ਆਕਸਾਈਡ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕੈਮੀਕਲ ਕਾਰਨ ਸਾਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਪਾਣੀ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਲੇਕ੍ਰਿਮਲ ਗਲੈਂਡਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੰਝੂ ਆਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਜਾਪਾਨ ਵਿਚ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਇਕ ਖੋਜ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਖੋਜ ਮੁਤਾਬਕ ਪਿਆਜ਼ ਕੱਟਣ ਸਮੇਂ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਪਾਣੀ ਆਉਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਲੈਕਰੀਮੇਟਰੀ-ਫੈਕਟਰ ਸਿੰਥੇਜ਼ ਐਂਜ਼ਾਈਮ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਪਿਆਜ਼ ਨੂੰ ਕੱਟਦੇ ਜਾਂ ਛਿਲਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਲੈਕਰੀਮੇਟਰੀ-ਫੈਕਟਰ ਸਿੰਥੇਜ਼ ਐਂਜ਼ਾਈਮ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਰਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਐਨਜ਼ਾਈਮ ਸਲਫੇਨਿਕ ਐਸਿਡ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਲੇਕ੍ਰਿਮਲ ਗਲੈਂਡ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਜਲਣ ਅਤੇ ਹੰਝੂ ਆਉਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਜਲਨ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਇਸ ਦੇ ਸ਼ੌਕੀਨ ਲੋਕ ਇਸ ਨੂੰ ਖਾਣਾ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ। ਸਗੋਂ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣੇ ਦੇ ਨਾਲ ਸਲਾਦ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪਿਆਜ਼ ਦੀ ਜਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਪਿਆਜ਼ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗੁਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ
ਪਿਆਜ਼ ਕੱਟਣ ਵੇਲੇ ਭਾਵੇਂ ਅੱਖਾਂ 'ਚੋਂ ਹੰਝੂ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਪਿਆਜ਼ 'ਚ ਕਈ ਗੁਣ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪਿਆਜ਼ ਵਿੱਚ ਵਿਟਾਮਿਨ ਏ, ਬੀ6, ਸੀ ਅਤੇ ਈ ਅਤੇ ਸੋਡੀਅਮ, ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ, ਆਇਰਨ ਅਤੇ ਡਾਇਟਰੀ ਫਾਈਬਰ ਵਰਗੇ ਕਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਚੰਗੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸਾਨੂੰ ਪਿਆਜ਼ ਤੋਂ ਫੋਲਿਕ ਐਸਿਡ ਵੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਹ ਖਾਣੇ ਦਾ ਸਵਾਦ ਵੀ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ।