Second Marriage in India: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਦੋਵੇਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦਾ ਪੱਲਾ ਫੜ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਹ 7 ਜਨਮਾਂ ਤੱਕ ਇਕੱਠੇ ਰਹਿਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਨਾਗਪੁਰ ਦਾ ਇੱਕ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੇ ਇੱਕ ਜਵਾਨ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਦੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਵਾਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
ਫੌਜੀ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੀ ਦੂਜੀ ਪਤਨੀ ਨੇ ਪੈਨਸ਼ਨ ਲਈ ਅਪਲਾਈ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਪੈਨਸ਼ਨ ਪਹਿਲੀ ਪਤਨੀ ਦੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਦੋਂਕਿ ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਪਤਨੀ ਦੇ ਲਾਪਤਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਦੂਜਾ ਵਿਆਹ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਕੀ ਇਸ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਕਾਨੂੰਨ ਕੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ?
ਕੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਾਨੂੰਨ?
ਭਾਰਤੀ ਕਾਨੂੰਨ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਦੋ ਵਾਰ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਬਿਨਾਂ ਤਲਾਕ ਤੋਂ ਦੂਜਾ ਵਿਆਹ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਦੰਡਾਵਲੀ (ਆਈਪੀਸੀ) ਦੀ ਧਾਰਾ 494 ਦੇ ਤਹਿਤ ਅਪਰਾਧ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਿਆਹੁਤਾ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਤਲਾਕ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਦੁਬਾਰਾ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਜਿਉਂਦਾ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਉਸ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਅਨੁਸਾਰ ਉਸ ਨੂੰ ਤਲਾਕ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਹ ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਤਨੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਾ ਹੱਕ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਇਦਾਂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਦੋਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ (ਪਤੀ/ਪਤਨੀ) ਲਾਪਤਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ 7 ਸਾਲ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਲੱਭਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ (ਪਤੀ/ਪਤਨੀ) ਵਿਆਹ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਨੌਜਵਾਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪਤਨੀ ਲਾਪਤਾ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਦੂਸਰਾ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ ਪਰ ਕਿੰਨੇ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਦੂਜਾ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ? ਇਸ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਜੇ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਦੂਜੀ ਪਤਨੀ ਦਾ ਨਾਮ ਵੀ ਅਪਡੇਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਦੂਜੀ ਪਤਨੀ ਦੇ ਕੀ ਅਧਿਕਾਰ ਹਨ?
ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਜਦੋਂ ਐਡਵੋਕੇਟ ਮਾਧੁਰੀ ਤਿਵਾੜੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹਿੰਦੂ ਮੈਰਿਜ ਐਕਟ 1955 ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਅਨੁਸਾਰ ਪਹਿਲੀ ਪਤਨੀ ਦੇ ਜਿੰਦਾ ਹੋਣ 'ਤੇ ਦੂਜਾ ਵਿਆਹ ਜਾਇਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਾਂ ਦੂਜੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਪਤੀ ਦੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਦੂਜੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਕੋਈ ਬੱਚਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਪਾਹੀ ਦਾ ਨਾਮ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੀ ਸਵੈ-ਪ੍ਰਾਪਤ ਜਾਇਦਾਦ ਵਿੱਚ ਹੱਕ ਮੰਗ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਦੂਜੀ ਪਤਨੀ ਦਾ ਉਸ ਦੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਹੱਕ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Alcohol: ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਤੋਂ ਕਿੰਨੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਦਿਮਾਗ ‘ਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਰਿਐਕਸ਼ਨ, ਜਾਣੋ