ਆਨਲਾਈਨ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਨਾਲ ਮਰ ਰਹੀ ਹੈ ਵ੍ਹੇਲ ਮੱਛੀ? ਜਾਣੋ ਕਿਵੇਂ, ਰਿਸਰਚ 'ਚ ਹੋਇਆ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਖੁਲਾਸਾ
ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਤੱਟ 'ਤੇ ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ 23 ਵ੍ਹੇਲ ਮੱਛੀਆਂ ਮਰੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਜੀਬ ਪਰ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਕਾਰਨ ਦੱਸਿਆ ਹੈ।
ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਤੱਟ 'ਤੇ ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ 23 ਵ੍ਹੇਲ ਮੱਛੀਆਂ ਮਰੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 12 ਨਿਊਯਾਰਕ ਅਤੇ ਨਿਊਜਰਸੀ ਦੇ ਤੱਟਾਂ 'ਤੇ ਹੀ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਹੀ ਤਿੰਨ ਵ੍ਹੇਲ ਮਰੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਮਿਲੀਆਂ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਰਜੀਨੀਆ ਦੇ ਤੱਟ 'ਤੇ ਪਹਿਲੀ ਗੰਭੀਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਾਲੀ ਐਟਲਾਂਟਿਕ ਰਾਈਟ ਵ੍ਹੇਲ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਨਿਊ ਜਰਸੀ ਦੇ ਤੱਟ 'ਤੇ ਹੰਪਬੈਕ ਵ੍ਹੇਲ ਸੀ ਅਤੇ ਤੀਜੀ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸਿਟੀ ਦੇ ਰੌਕਵੇ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੇ ਤੱਟ 'ਤੇ ਮਿਲੀ ਮਿੰਕੇ ਵ੍ਹੇਲ ਸੀ।
ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਦੱਸਿਆ
ਨੈਸ਼ਨਲ ਓਸ਼ੀਅਨਿਕ ਐਂਡ ਐਟਮੌਸਫੇਰਿਕ ਐਡਮਨਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ (NOAA) ਮੁਤਾਬਕ ਵ੍ਹੇਲ ਮੱਛੀਆਂ ਦੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕੀ ਸਰਕਾਰ ਵੀ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਜੀਬ ਪਰ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਕਾਰਨ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਅਤੇ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਕਾਰਨ ਵ੍ਹੇਲ ਮੱਛੀਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਉੱਜੜ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਉਹ ਸਮੁੰਦਰੀ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਘੁੰਮਣ ਲੱਗੀਆਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੋਵਿਡ ਦੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਧੀ ਹੋਈ ਆਨਲਾਈਨ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਆਨਲਾਈਨ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਤੋਂ ਆਵਾਜਾਈ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ
ਕੋਵਿਡ ਮਹਾਮਾਰੀ 'ਚ ਆਨਲਾਈਨ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਦੀ ਮੰਗ ਵਧ ਗਈ ਸੀ। ਗਾਹਕਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਊਯਾਰਕ ਅਤੇ ਨਿਊ ਜਰਸੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਪੋਰਟ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ ਤਾਂ ਜੋ ਕਾਰਗੋ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਆਸਾਨ ਹੋ ਸਕੇ ਅਤੇ ਮਾਲ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਹੋ ਸਕੇ। ਹੁਣ ਇਹ ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਪੋਰਟ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਅਸਤ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਬਣ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਜਿੱਥੇ ਕਈ ਵੱਡੇ ਮਾਲ-ਵਾਹਕ ਜਹਾਜ਼ ਵੀ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ 'ਚ ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲਾ ਭੋਜਨ ਵ੍ਹੇਲ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਗੋਥਮ ਵ੍ਹੇਲ ਰਿਸਰਚ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਪਾਲ ਸਿਸਵਰਡਾ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਐਂਬਰੋਜ਼ ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਚੈਨਲ ਵਿੱਚ ਵ੍ਹੇਲਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਟੱਕਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਉਸਾਰੀ ਦਾ ਕੰਮ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੈ
ਦਰਅਸਲ ਮੈਸਾਚੁਸੇਟਸ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਵਰਜੀਨੀਆ ਤੱਕ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਵਿੰਡ ਫਾਰਮ ਯਾਨੀ ਵਾਟਰ ਮਿੱਲ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦਾ ਕੰਮ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਜਹਾਜ਼ ਆਉਂਦੇ-ਜਾਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਵਿੰਡ ਫਾਰਮਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕੰਪਨੀਆਂ ਸਮੁੰਦਰ ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਜਿਸ ਸੋਨਾਰ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਵ੍ਹੇਲ ਮੱਛੀਆਂ ਵਿੱਚ ਭਟਕਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਭਟਕ ਕੇ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਉਹ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਟਕਰਾ ਕੇ ਮਰ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਮੌਤ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ
ਵ੍ਹੇਲ ਮੱਛੀਆਂ ਸਕੂਲ ਬੱਸ ਨਾਲੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਐਕਸਰੇ ਕਰਨਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਮੈਨੂਅਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰਾਂ ਅਤੇ ਜ਼ਖ਼ਮਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਲਗਪਗ ਇੱਕ ਫੁੱਟ ਮੋਟੇ ਮੋਟੇ ਮਾਸ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ, ਪਰਜੀਵ, ਜ਼ਖ਼ਮ ਆਦਿ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਵ੍ਹੇਲ ਮੱਛੀ ਦੇ ਮ੍ਰਿਤਕ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਦਬੂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਉਸ ਦੇ ਜ਼ਖਮਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣਾ ਹੋਰ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
2017 ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ 335 ਵ੍ਹੇਲ ਮਰੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ
ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ 23 ਵ੍ਹੇਲਾਂ ਮਰੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 16 ਹੰਪਬੈਕ ਵ੍ਹੇਲ ਸਨ। 2017 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਤੱਟ 'ਤੇ 330 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵ੍ਹੇਲਾਂ ਮਰੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵ੍ਹੇਲਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਦੌਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ, ਨਿਊਯਾਰਕ ਅਤੇ ਨਿਊਜਰਸੀ ਦੀ ਬੰਦਰਗਾਹ 'ਤੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ 27 ਫੀਸਦੀ ਵਧ ਗਈ ਹੈ।
ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਹਦਾਇਤਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ
ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ, NOAA ਨੇ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ 10 ਨਾਟ ਯਾਨੀ 18.52 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਦੀ ਰਫਤਾਰ ਨਾਲ ਚਲਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਜਹਾਜ਼ 35 ਫੁੱਟ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ ਤਾਂ ਵ੍ਹੇਲ ਮੱਛੀ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਰਸਤਾ ਦੇਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਟੱਕਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵ੍ਹੇਲ ਨੂੰ ਜਾਣ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਤਦ ਹੀ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਣਾ ਹੋਵੇਗਾ।