Social Stock Exchange: BSE ਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਮਿਲੀ ਇਜਾਜ਼ਤ, ਗੈਰ-ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਸੰਗਠਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਸੂਚੀਬੱਧ
BSE To Start Social Stock Exchange: ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2019-20 ਵਿੱਚ, ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਜਟ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੋਸ਼ਲ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
Social Stock Exchange : ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ BSE ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੋਸ਼ਲ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ( Social Stock Exchange) ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਸਿਧਾਂਤਕ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਮਿਲ ਗਈ ਹੈ। ਸਟਾਕ ਮਾਰਕੀਟ ਦੇ ਰੈਗੂਲੇਟਰ, ਸੇਬੀ ਨੇ ਬੀਐਸਈ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਸੋਸ਼ਲ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
BSE ਨੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ( National Stock Exchange) 'ਤੇ ਇੱਕ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਫਾਈਲਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸੇਬੀ ਨੇ BSE ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਸੋਸ਼ਲ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਸਿਧਾਂਤਕ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ, ਸੇਬੀ ਨੇ ਇੱਕ ਸੋਸ਼ਲ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਮਾਜਿਕ ਉੱਦਮ ਸਮਾਜਿਕ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ਦੁਆਰਾ ਫੰਡ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣਗੇ। ਸੋਸ਼ਲ ਇੰਟਰਪ੍ਰਾਈਜਿਜ਼ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਉੱਦਮ, ਗੈਰ-ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਸੰਗਠਨ ਸੋਸ਼ਲ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ 'ਤੇ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣਗੇ। ਸੋਸ਼ਲ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ਮੌਜੂਦਾ ਸ਼ੇਅਰ ਵਪਾਰ ਦੇ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੱਖਰਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ, ਸੇਬੀ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ 'ਤੇ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਰੱਖਿਆ
ਸੰਗਠਨਾਂ (NPOs) ਦੀ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਖੁਲਾਸੇ ਲਈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸ਼ਰਤਾਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵਾਧੂ ਫਰੇਮਵਰਕ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸੇਬੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਗੈਰ-ਲਾਭਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ ਨੂੰ 3 ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਚੈਰੀਟੇਬਲ ਟਰੱਸਟ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹਨਾਂ ਗੈਰ-ਲਾਭਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 50 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਵਿੱਚ 10 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਫੰਡਿੰਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।
2019-20 ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਐਲਾਨ
ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2019-20 ਵਿੱਚ, ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਜਟ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੋਸ਼ਲ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸੇਬੀ ਦੁਆਰਾ ਗਠਿਤ ਕਾਰਜ ਸਮੂਹ ਨੇ ਗੈਰ-ਲਾਭਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਬਾਂਡ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਸੋਸ਼ਲ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ 'ਤੇ ਸਿੱਧੀ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸਤੰਬਰ 2019 ਵਿੱਚ, ਸੇਬੀ ਨੇ ਇਸ਼ਰਤ ਹੁਸੈਨ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜਾਂ 'ਤੇ ਇੱਕ ਕਾਰਜ ਸਮੂਹ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜ ਭਲਾਈ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕ, ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ, ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜਾਂ ਅਤੇ ਗੈਰ ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
ਕੀ ਹੈ ਸੋਸ਼ਲ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ
ਸੋਸ਼ਲ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ਇੱਕ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਹੈ ਜੋ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਉੱਦਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੇਅਰ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਸੋਸ਼ਲ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਮਾਧਿਅਮ ਹੋਵੇਗਾ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਸਮਾਜਿਕ ਉੱਦਮ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਤੋਂ ਸਮਾਜਿਕ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਫੰਡ ਇਕੱਠਾ ਕਰ ਸਕਣਗੇ। ਸੋਸ਼ਲ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ਬੰਬੇ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ (ਬੀਐਸਈ) ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ (ਐਨਐਸਈ) ਦੀ ਤਰਜ਼ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੋਸ਼ਲ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ (ਐਸਐਸਈ) ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਲਾਭ ਕਮਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਮਾਜ ਭਲਾਈ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।