Stubble burning : ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਮੇਂ ਪਰਾਲੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਨਾਲ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਸਾੜਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਹੱਲ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਬਹੁਤ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਸ ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲੱਗ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੀ ਕਿਸਾਨ ਉਸ ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਵੇਚ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸ ਪਰਾਲੀ ਤੋਂ ਬਿਜਲੀ ਬਣਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਕੁਝ ਜਲੰਧਰ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਨਕੋਦਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਬੀੜ ਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਪਰਾਲੀ ਤੋਂ ਬਿਜਲੀ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਪਲਾਂਟ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ 50 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਆਪਣੀ ਪਰਾਲੀ ਵੇਚ ਕੇ ਇੱਥੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਤਾਂ ਕਿਸਾਨ ਪੈਸੇ ਲੈ ਕੇ ਖੁਸ਼ ਹਨ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਤੋਂ ਬਿਜਲੀ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ।


ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦਿਆਂ ਪਲਾਂਟ ਦੇ ਮੈਨੇਜਰ ਅਮਨਦੀਪ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਪਲਾਂਟ 2013 ਤੋਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੋਂ ਪਰਾਲੀ ਖਰੀਦ ਕੇ ਪੀਐਸਪੀਸੀਐਲ ਨੂੰ ਵੇਚ ਕੇ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਨੇੜਲੇ ਪਿੰਡ ਜਾ ਕੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਜਾਗਰੂਕ ਕੀਤਾ, ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹੀ ਕਈ ਕਿਸਾਨ ਇੱਥੇ ਪਰਾਲੀ ਲੈ ਕੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਬੰਡਲ ਬਣਾ ਕੇ ਇੱਥੇ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 1670 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਟਨ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਪੈਸੇ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 1000 ਤੋਂ 1200 ਟਨ ਪਰਾਲੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। 

 


 

ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਰਾਲੀ ਦੇ ਬੰਡਲ ਨੂੰ ਮਸ਼ੀਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਬੁਆਇਲਰ ਵਿੱਚ ਸਾੜ ਕੇ ਭਾਫ਼ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਟਰਬਾਈਨ ਵਿੱਚ ਚਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ,ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਬਿਜਲੀ ਸਿੱਧੀ ਪੀ.ਐਸ.ਪੀ.ਸੀ.ਐਲ. ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੇ ਧੂੰਏਂ ਨੂੰ ਉਹ ਕਿੱਥੇ ਲੈ ਗਿਆ, ਜੋ ਧੂੰਆਂ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਰਿਫਾਇੰਡ ਮਸ਼ੀਨ ਨਾਲ ਫਿਲਟਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਹੋਵੇ।