Wheat Farming: ਕਣਕ ਦੀ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਕਰੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਾਦਾਂ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ, ਕੀੜਿਆਂ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ ਅਪਣਾਓ ਇਹ ਉਪਾਅ
ਖੇਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਵੀ ਖੇਤੀ ਸੰਬੰਧੀ ਐਡਵਾਇਜ਼ਰੀ ਜਾਰੀ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫਸਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ, ਕੀੜਿਆਂ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਸਹੀ ਦਵਾਈ ਦੇ ਛਿੜਕਾਅ ਬਾਰੇ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
Wheat Production: ਕਣਕ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਨਾਜ ਦੀ ਫਸਲ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਦੀ ਖੇਤੀ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਟਿਕੀ ਹੋਈ ਹੈ ਪਰ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਕਣਕ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਘੱਟ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ, ਫਸਲ ਦੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਸਮਝ ਲਿਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਫ਼ਸਲ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਕੀ ਹਨ ਤਾਂ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਖੇਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਵੀ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਖੇਤੀ ਸੰਬੰਧੀ ਐਡਵਾਇਜ਼ਰੀ ਜਾਰੀ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਫਸਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਕੀੜਿਆਂ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਸਹੀ ਦਵਾਈ ਦੇ ਛਿੜਕਾਅ ਬਾਰੇ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਜਦੋਂ ਕਣਕ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਪੱਕ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪੂਰਾ ਕਰਕੇ ਤੁਸੀਂ ਕਣਕ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਦਾ ਸਹੀ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਪੋਸ਼ਣ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਿਵੇਂ ਕਰਨਾ ਹੈ
ਇਸ ਸਮੇਂ ਕਣਕ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਜੜ੍ਹਾਂ ਤੱਕ ਸਹੀ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਲਈ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਦਾ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਹਿੱਸਾ ਫਸਲ 'ਤੇ ਛਿੜਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਕਣਕ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ 'ਤੇ ਆਇਰਨ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਕ ਦੀ ਕਮੀ ਦੇ ਲੱਛਣ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਮੀਆਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ 1 ਕਿਲੋ ਜ਼ਿੰਕ ਸਲਫੇਟ ਅਤੇ 500 ਗ੍ਰਾਮ ਚੂਨਾ 200 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਘੋਲ ਕੇ ਫ਼ਸਲ ਉੱਤੇ ਛਿੜਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਲੱਛਣ ਪੱਤਿਆਂ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ ਤਾਂ ਇਸ ਘੋਲ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਹਰ 15 ਦਿਨਾਂ 'ਚ 2-3 ਵਾਰ ਖੇਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਦੀ ਸਲਾਹ 'ਤੇ ਕਰਨ ਨਾਲ ਪੌਸ਼ਟਿਕਤਾ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੋਵੇਗਾ।
ਮਿੱਟੀ ਪਰਖ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਜੇਕਰ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਮੈਂਗਨੀਜ਼ ਦੀ ਘਾਟ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਪਹਿਲੀ ਸਿੰਚਾਈ ਤੋਂ 2-3 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਕਿਲੋ ਮੈਂਗਨੀਜ਼ ਸਲਫੇਟ ਨੂੰ 200 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾ ਕੇ ਫ਼ਸਲ 'ਤੇ ਛਿੜਕਾਅ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਚਾਹੋ ਤਾਂ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਸਲਾਹ 'ਤੇ ਆਇਰਨ ਸਲਫੇਟ ਦੇ 0.5% ਘੋਲ ਨੂੰ ਧੁੱਪ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਫ਼ਸਲ 'ਤੇ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰਨਾ ਵੀ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੋਵੇਗਾ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਿੰਚਾਈ ਕਰੋ
ਖੇਤੀ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਣਕ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਨੂੰ ਪੱਕਣ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ 35 ਤੋਂ 40 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਿੰਚਾਈ ਫ਼ਸਲ ਦੀ ਨਮੀ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਨੂੰ ਠੰਡ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਹਲਕੀ ਸਿੰਚਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਫ਼ਸਲ ਵਿੱਚ ਬੱਲੀਆਂ ਅਤੇ ਜੜ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਸੂਖਮ ਸਿੰਚਾਈ ਦੀ ਵੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਬਿਜਾਈ ਸਮੇਂ ਸਿੰਚਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਹਰ 20-25 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਹਲਕਾ ਪਾਣੀ ਲਗਾਓ। ਕਣਕ ਦੀ ਪਛੇਤੀ ਬਿਜਾਈ ਵਿੱਚ 18-20 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਵਕਫ਼ੇ 'ਤੇ ਹਲਕੀ ਸਿੰਚਾਈ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰੋ ਅਤੇ ਪਛੇਤੀ ਕਣਕ ਵਿੱਚ ਹਰ 15 ਤੋਂ 20 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ 'ਤੇ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ ਸਿੰਚਾਈ ਕਰੋ।
ਬੂਟੀ ਨੂੰ ਕੱਢਣਾ ਨਾ ਭੁੱਲੋ
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਈ ਬੇਲੋੜੇ ਪੌਦੇ ਵੀ ਉੱਗਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਦੀਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਫਸਲ ਵਿੱਚੋਂ ਸਾਰੇ ਪੋਸ਼ਣ ਜਜ਼ਬ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੀੜੇ-ਮਕੌੜੇ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਨਦੀਨ ਫਸਲ ਦਾ 40% ਤੱਕ ਨੁਕਸਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਫਸਲ ਦੀ ਸਹੀ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਝਾੜ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਸਿੰਚਾਈ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨਦੀਨਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨਾ ਨਾ ਭੁੱਲੋ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਹਰ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ 'ਤੇ ਨਦੀਨਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਕਰਦੇ ਰਹੋ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਜੜ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਵੀ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਫਸਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਕਸਤ ਹੋਵੇਗੀ।
ਜੇਕਰ ਫ਼ਸਲ ਵਿੱਚ ਨਦੀਨਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਕੋਪ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਕਈ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਸਲਾਹ 'ਤੇ ਨਦੀਨਨਾਸ਼ਕ ਸਪਰੇਅ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਲਫੋ-ਸੈਲੂਰੋਨ ਵੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਜੜੀ-ਬੂਟੀਆਂ ਦੀ ਦਵਾਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ 13 ਗ੍ਰਾਮ 120 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਘੋਲ ਕੇ ਸਿੰਚਾਈ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਫ਼ਸਲ ਉੱਤੇ ਛਿੜਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕੀੜਿਆਂ ਦੀ ਰੋਕ ਥਾਮ
ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਕਣਕ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਵਿੱਚ ਜੰਗਾਲ ਰੋਗ ਦਾ ਪ੍ਰਕੋਪ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਅਤੇ ਮੈਦਾਨੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਜੰਗਾਲ ਰੋਗ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਯਤਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਕਣਕ ਅਤੇ ਜੌਂ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾਨ, ਕਰਨਾਲ (ਹਰਿਆਣਾ) ਨੇ ਵੀ ਕਣਕ ਵਿੱਚ ਜੰਗਾਲ ਰੋਗ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਟੈਸਟ ਵੀ ਸਫਲ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ ਹੈ।
Disclaimer: ਖ਼ਬਰ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਕੁਝ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਭਰਾਵੋ, ਕੋਈ ਵੀ ਸੁਝਾਅ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਬੰਧਤ ਮਾਹਿਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਜ਼ਰੂਰ ਲਓ।
ਟਾਪ ਹੈਡਲਾਈਨ
ਟ੍ਰੈਂਡਿੰਗ ਟੌਪਿਕ
