ਪੂਸਾ ਬਾਸਮਤੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲੱਗੇਗਾ ਝੁਲਸ ਰੋਗ, ਝੋਨੇ ਦੀਆਂ 3 ਉੱਨਤ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿਕਸਤ
ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਕਿਸਮ ਤੋਂ ਝਾੜ 'ਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਲਾਗਤ 'ਚ ਵੀ ਬੱਚਤ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵੀ ਵੱਧ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਇਸ ਕਿਸਮ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹਨ।
Pusa Basmati will not get scorch and gust disease: ਭਾਰਤੀ ਖੇਤੀ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾਨ ਵੱਲੋਂ ਵਿਕਸਿਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਝੋਨੇ ਦੀਆਂ ਪੂਸਾ ਬਾਸਮਤੀ ਕਿਸਮਾਂ ਨੂੰ ਰੋਗ ਰੋਧਕ ਬਣਾ ਕੇ ਸੁਧਾਰਿਆ ਅਤੇ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਲੜੀ 'ਚ ਪੂਸਾ ਬਾਸਮਤੀ 1885, 1886 ਅਤੇ 1847 ਦੀਆਂ ਸੁਧਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਭਾਰਤੀ ਖੇਤੀ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾਨ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ. ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਪੂਸਾ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੇ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਆਡੀਟੋਰੀਅਮ 'ਚ ਆਯੋਜਿਤ ਪ੍ਰੈੱਸ ਕਾਨਫ਼ਰੰਸ ਦੌਰਾਨ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪੂਸਾ ਬਾਸਮਤੀ ਦੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਿਸਮਾਂ 'ਚ ਝੁਲਸ ਰੋਗ ਪ੍ਰਤੀ ਰੋਧਕ ਸ਼ਕਤੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ. ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਬਾਸਮਤੀ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਵਧੀਆ ਫ਼ਸਲ ਸਾਬਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਸ 'ਚ ਸੁਧਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਾਹੇਵੰਦ ਸਾਬਤ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਸੇ ਕੜੀ 'ਚ ਸੰਸਥਾ ਵੱਲੋਂ ਉਤਪਾਦਨ ਸਬੰਧੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨ ਲਈ 27 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ 'ਕਿਸਾਨ ਸੰਪਰਕ ਯਾਤਰਾ' ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰੇ 'ਚ ਦਿੱਲੀ, ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨਾਲ ਇਸ ਕਿਸਮ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਸਾਂਝ ਯਾਤਰਾ 'ਚ ਲਗਾਤਾਰ 3 ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਲਗਭਗ 1500 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ 'ਚ ਦਰਿਆਪੁਰ, ਗੁਹਾਨਾ, ਜੀਂਦ, ਸੰਗਰੂਰ, ਬਠਿੰਡਾ, ਮੁਕਤਸਰ ਸਾਹਿਬ, ਸਿਰਸਾ, ਹਿਸਾਰ, ਪਟਿਆਲਾ, ਰੋਹਤਕ 'ਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨਾਲ ਮੀਟਿੰਗ ਹੋਈ।
ਘੱਟ ਲਾਗਤ, ਵੱਧ ਝਾੜ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਕਿਸਮ ਤੋਂ ਝਾੜ 'ਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਲਾਗਤ 'ਚ ਵੀ ਬੱਚਤ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵੀ ਵੱਧ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਇਸ ਕਿਸਮ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹਨ।
ਬੀਜ ਅਲਾਟਮੈਂਟ ਲਈ ਸੁਚਾਰੂ ਪ੍ਰਬੰਧ
ਬੀਜ ਅਲਾਟ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਰ ਕਿਸਾਨ ਆਪਣਾ ਬੀਜ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਕਿਸਾਨ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕਿਸਾਨ ਭਾਈਵਾਲੀ ਬੀਜ ਉਤਪਾਦਕ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਇਸ ਲਈ ਬੀਜ ਉਪਲੱਬਧ ਕਰਵਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਬੀਜ ਉਤਪਾਦਕ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੀ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦਾ ਬੀਜ ਤਿਆਰ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਸੁਧਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣੋ
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਪੂਸਾ ਬਾਸਮਤੀ 1847 - ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਬਾਸਮਤੀ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਕਿਸਮ ਪੂਸਾ ਬਾਸਮਤੀ 1509 ਦਾ ਇੱਕ ਸੁਧਾਰਿਆ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਝੁਲਸ ਅਤੇ ਧਮਾਕਾ ਰੋਧਕ ਸੰਸਕਰਣ ਹੈ। ਇਸ ਕਿਸਮ 'ਚ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੇ ਝੁਲਸ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਲਈ ਦੋ ਜੀਨ ਹਨ, XA13 ਅਤੇ XA21. ਇਸ 'ਚ ਪੂਸਾ ਬਾਸਮਤੀ 1509 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੇ ਝੁਲਸ ਰੋਗ ਪ੍ਰਤੀ ਵਧੇਰੇ ਰੋਧਕ ਹੈ।
ਪੂਸਾ ਬਾਸਮਤੀ 1885, ਪੂਸਾ ਬਾਸਮਤੀ 1121 ਇੱਕ ਸੁਧਰੀ ਕਿਸਮ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੇ ਝੁਲਸ ਅਤੇ ਧਮਾਕੇ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਵਿਰੋਧ ਹੈ। ਪੂਸਾ ਬਾਸਮਤੀ 1886 ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਬਾਸਮਤੀ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਕਿਸਮ, ਪੂਸਾ ਬਾਸਮਤੀ 6 ਦਾ ਇੱਕ ਸੁਧਾਰਿਆ ਸੰਸਕਰਣ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੇ ਝੁਲਸ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਨਾਲ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸਮ 145 ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਮਤਲਬ ਕਿਸਾਨ ਇਸ ਨੂੰ ਮੱਕੀ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਬੀਜ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਕਿਸਮ ਘੱਟ ਪਾਣੀ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ 'ਚ ਵਧੀਆ ਉਤਪਾਦਨ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।