ਮੀਂਹ ਦਾ ਪਾਣੀ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਅਨੋਖੀ ਮੁਹਿੰਮ, ਇਸ ਸ਼ਖਸ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨਾਲ 7 ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ ਪੁੱਟੇ ਗਏ 3500 ਟੋਏ
Uttarakhand News : ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਚਮਕਕੋਟ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਮਈ ਵਿੱਚ ਦਵਾਰਕਾ ਪ੍ਰਸਾਦ ਸੇਮਵਾਲ ਨੇ ਘਰ-ਘਰ ਜਾ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੀਂਹ ਦਾ ਪਾਣੀ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਟੋਏ ਪੁੱਟਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਸੱਤ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਰੰਗ ਲਿਆਉਂਦੀ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ
Uttarakhand News : ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਚਮਕਕੋਟ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਮਈ ਵਿੱਚ ਦਵਾਰਕਾ ਪ੍ਰਸਾਦ ਸੇਮਵਾਲ ਨੇ ਘਰ-ਘਰ ਜਾ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੀਂਹ ਦਾ ਪਾਣੀ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਟੋਏ ਪੁੱਟਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਸੱਤ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਰੰਗ ਲਿਆਉਂਦੀ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਸੇਮਵਾਲ ਦੇ ਲਗਾਤਾਰ ਯਤਨਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤਿੰਨ ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 3,500 ਜਲਘਰ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, 'ਜਲ ਫਾਰ ਟੂਮਾਰੋ' ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਐਨਵਾਇਰਮੈਂਟ ਹਰਬਲ ਐਗਰੋ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੇ ਮੁਖੀ ਸੇਮਵਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਉਹ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਸੁਣ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਬਚਾਉਣ, ਜ਼ਮੀਨਦੋਜ਼ ਪਾਣੀ ਦੇ ਟੇਬਲ ਨੂੰ ਰੀਚਾਰਜ ਕਰਨ ਅਤੇ ਛੱਪੜ ਪੁੱਟ ਕੇ ਪੰਛੀਆਂ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਪਿਆਸ ਬੁਝਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਪਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਸਾਧਨ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ, "ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਕਾਫ਼ੀ ਉਦਾਸੀਨ ਸੀ। ਇਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਸੋਚਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਮੈਂ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹਾਂ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ। ”
ਸੇਮਵਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਲਦੀ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿਚ ਇਕ ਵਿਚਾਰ ਆਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਿਸੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਦੀ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਜਾਂ ਜਨਮਦਿਨ ਵਰਗੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੌਕੇ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਭੰਡਾਰ ਖੋਦਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਸੇਮਵਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਦੋ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੇ ਦੋ ਟੋਏ ਪੁੱਟੇ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕੀਤਾ। ਕਈਆਂ ਨੇ ਇਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਨ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤਾ, ਦੂਜਿਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ।
ਸੇਮਵਾਲ ਦੀ ਬੇਨਤੀ 'ਤੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਪੁਸ਼ਕਰ ਸਿੰਘ ਧਾਮੀ ਨੇ ਇਸ ਸਾਲ ਸਤੰਬਰ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਨ 'ਤੇ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਦੇ ਦੁਧਲੀ ਜੰਗਲ 'ਚ ਤਲਾਅ ਪੁੱਟਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੋਕ ਹੁਣ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਨਾਲ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ''ਮੈਂ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਡੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦਾ ਫਲ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਚਮਕਕੋਟ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ 3500 ਛੱਪੜ ਜਾਂ ਪਾਣੀ ਦੇ ਟੋਏ ਬਣਾਏ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, "ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹੇ 1,000 ਤਾਲਾਬ ਖੋਦਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਕਿਉਂਕਿ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਧਰਤੀ ਹੇਠਲੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਘਟਦਾ ਪੱਧਰ ਮਾਹਿਰਾਂ ਲਈ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ।"
70 ਮਹਿਲਾ ਵਾਲੰਟੀਅਰ ਵੀ ਜੁੜੀਆਂ
‘ਗੰਗਾ ਸਖੀ ਸੰਗਠਨ’ ਦੀਆਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 70 ਮਹਿਲਾ ਵਾਲੰਟੀਅਰ ਵੀ ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਗੰਗਾ ਸਖੀ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮਹਿੰਦਰੀ ਚਮੋਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਪਾਣੀ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਕੇ ਅਸੀਂ ਖੁਸ਼ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਮਿਲ ਕੇ 3,500 ਤਾਲਾਬ ਬਣਾਏ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਹਾਂ। ”
ਪਿੰਡ ਚਮਕੌਰ ਦੀ ਵਸਨੀਕ ਪਾਰਵਤੀ ਦੇਵੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਅਤੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਦੇ ਨਾਂ ’ਤੇ ਦੋ ਤਲਾਬ ਪੁੱਟੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, "ਇਸ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਪ੍ਰਤੀ ਫਰਜ਼ ਨਿਭਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।"ਸੇਮਵਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਰੇਕ ਪ੍ਰਤੀਭਾਗੀ ਨਾ ਸਿਰਫ ਟੋਆ ਪੁੱਟ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਮੁਹਿੰਮ ਲਈ 50 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਯੋਗਦਾਨ ਵੀ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ।