Wheat Cultivation: ਕਣਕ ਦੀ ਅਗੇਤੀ ਬਿਜਾਈ 'ਤੇ ਬੰਪਰ ਝਾੜ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਇਹ ਕਿਸਮਾਂ, ਪੰਜਾਬ-ਹਰਿਆਣਾ 'ਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਖੂਬ ਬਿਜਾਈ

Top Wheat Varieties: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਸੁਧਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਨਾਲ ਅਗੇਤੀ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਕਣਕ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ

Wheat Cultivation: ਕਣਕ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਖੁਰਾਕੀ ਫਸਲ ਹੈ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਕਣਕ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਤਪਾਦਕ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਣਕ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇੱਥੇ ਕਣਕ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਅਗੇਤੀ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਖੋਜਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ ਕਿ ਮੌਸਮੀ ਤਬਦੀਲੀ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਕਣਕ ਦੀ ਖੇਤੀ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਬਦਲ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਕਿਸਾਨ ਸਤੰਬਰ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਕਣਕ ਦੀ ਅਗੇਤੀ ਬਿਜਾਈ ਦਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਚੰਗੀ ਕੁਆਲਿਟੀ ਦੀਆਂ ਸੁਧਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਕਣਕ ਦਾ ਵੱਧ ਝਾੜ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।

ਤਿੰਨ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਰੋ ਕਣਕ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ- ਖੇਤੀ ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਕਣਕ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਤਿੰਨ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਗੇਤੀ ਖੇਤੀ, ਦਰਮਿਆਨੀ ਖੇਤੀ ਅਤੇ ਪਿਛੇਤੀ ਖੇਤੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਕਣਕ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪੜਾਅ 25 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ 10 ਨਵੰਬਰ ਤੱਕ ਹੈ। ਦੂਜਾ ਪੜਾਅ 11 ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ 25 ਨਵੰਬਰ ਤੱਕ ਅਤੇ ਤੀਜਾ ਪੜਾਅ 26 ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ 25 ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਚੱਲੇਗਾ। ਜੇ ਕਿਸਾਨ ਚਾਹੁਣ ਤਾਂ ਸਤੰਬਰ ਦੇ ਅੰਤ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਕੇ 25 ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਕਣਕ ਦੀਆਂ ਅਗੇਤੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮੰਡੀ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਕਣਕ ਦਾ ਬੀਜ ਹੀ ਖ਼ਰੀਦਿਆ ਜਾਵੇ।

WH 1105 ਕਣਕ ਦੀ ਅਗੇਤੀ ਬਿਜਾਈ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਿਸਮ, WH 1105 ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ 157 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ 20 ਤੋਂ 24 ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਤੱਕ ਝਾੜ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕਣਕ ਦੀ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਬੂਟੇ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਵੀ ਸਿਰਫ 97 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਹੈ ਅਤੇ ਘੱਟ ਉੱਚੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਤੂਫਾਨ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਹਵਾਵਾਂ ਕਾਰਨ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਘੱਟ ਹੈ। WH 1105 ਕਿਸਮ ਵੀ ਪੀਲੀ ਕੁੰਗੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਢਾਲ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਹਰਿਆਣਾ, ਪੰਜਾਬ, ਰਾਜਸਥਾਨ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ WH 1105 ਕਿਸਮ ਦੇ ਬੀਜ ਨਾਲ ਬੀਜਦੇ ਹਨ।

ਐਚਡੀ 2967 (HD 2967), ਐਚਡੀ 2967 (HD 2967) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਦੀ ਅਗੇਤੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਹ ਕਣਕ ਦੀ ਇੱਕ ਬਿਮਾਰੀ ਰੋਧਕ ਕਿਸਮ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੀਲੀ ਕੁੰਗੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਣਕ ਦੀ ਇਹ ਕਿਸਮ 150 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੱਕਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ 22 ਤੋਂ 23 ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਪੈਦਾਵਾਰ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। HD 2967 ਕਿਸਮ ਦੇ ਕਣਕ ਦੇ ਪੌਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕੂਲ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਦੇ ਹਨ, ਲਗਭਗ 101 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕਣਕ ਦੀ ਕਟਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੂੜੀ ਨਿਕਲਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਸਮ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਅਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਅਨੁਕੂਲ ਹੈ।

ਪੀਬੀਡਬਲਯੂ 550 (PBW 550) ਕਣਕ ਦੀ ਨਵੀਨਤਮ ਵਿਕਸਤ ਪੀਬੀਡਬਲਯੂ 550 ਕਿਸਮ ਰੋਗ ਰੋਧਕ ਵੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਜੇ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕਣਕ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਅਨੁਸਾਰ, PBW 550 ਕਿਸਮ ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ 145 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਾਢੀ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਨ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ 22 ਤੋਂ 23 ਕੁਇੰਟਲ ਅਨਾਜ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਐਚਡੀ 3086 (HD 3086) ਐਚਡੀ 3086 ਕਿਸਮ ਵੀ ਕਣਕ ਦੀਆਂ ਸੁਧਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ 'ਤੇ ਸੱਤ ਰੁੱਤਾਂ ਦੀ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਸ ਕਿਸਮ ਨਾਲ ਬਿਜਾਈ ਕਰਨ ਨਾਲ ਫ਼ਸਲ ਗਰਮ ਹਵਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਣਕ ਦੀਆਂ ਮੁੰਦਰੀਆਂ ਵੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਬੀਜ ਤੋਂ 156 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਲਗਭਗ 23 ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਝਾੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਲਈ, ਲਗਭਗ 55 ਤੋਂ 60 ਕਿਲੋ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਬੀਜ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪੀਲੀ ਕੁੰਗੀ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਹਰਿਆਣਾ, ਪੰਜਾਬ, ਰਾਜਸਥਾਨ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਣੇ ਹੋਰ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਇਸ ਕਿਸਮ ਨਾਲ ਖੇਤੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਘੱਟ ਲਾਗਤ 'ਤੇ ਵਧੀਆ ਉਤਪਾਦਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।