Guru Nanak Jayanti 2020: ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੂੰ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਅਤੇ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਆਓ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ 10 ਗੱਲਾਂ ਜਾਣੀਏ

ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜਯੰਤੀ 30 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦਾ 551ਵਾਂ ਜਨਮ ਦਿਹਾੜਾ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਦਿਹਾੜਾ ਕਾਰਤਿਕ ਪੂਰਨਮਾ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜਯੰਤੀ 30 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦਾ 551 ਵਾਂ ਜਨਮ ਦਿਹਾੜਾ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਦਿਹਾੜਾ ਕਾਰਤਿਕ ਪੂਰਨਮਾ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਗੁਰੂ ਹਨ। ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਅਨੁਯਾਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਾਨਕ, ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ, ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਅਤੇ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹ ਦੇ ਨਾਂਵਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ 10 ਗੱਲਾਂ ... 1. ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਕਾਰਤਿਕ ਸ਼ੁਕਲਾ ਪੂਰਨੀਮਾ ਦੇ ਦਿਨ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਹਰ ਸਾਲ ਕਾਰਤਿਕ ਪੂਰਨਮਾ ਦੇ ਦਿਨ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 2. ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਂ ਮਹਿਤਾ ਕਾਲੂ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਦਾ ਨਾਂ ਤ੍ਰਿਪਤਾ ਦੇਵੀ ਸੀ। ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੀ ਭੈਣ ਦਾ ਨਾਂ ਨਾਨਕੀ ਸੀ। 3. ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਦੁਨਿਆਵੀ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਉਦਾਸੀਨ ਹੁੰਦੇ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸਾਰਾ ਸਮਾਂ ਆਤਮਿਕ ਚਿੰਤਨ ਅਤੇ ਸਤਿਸੰਗ ਵਿਚ ਬਿਤਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। 4. ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਬਚਪਨ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਚਮਤਕਾਰੀ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਾਪਰੀਆਂ, ਇਹ ਵੇਖ ਕੇ ਕਿ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬ੍ਰਹਮ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਮਨਣ ਲੱਗੇ। 5. ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਰੂੜ੍ਹੀਵਾਦ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਪ੍ਰਚਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਮੀਆਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਤੀਰਥ ਕੇਂਦਰਾਂ ਤੇ ਆਇਆ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। 6. ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਮਾਤਾ ਸੁਲੱਖਣੀ ਨਾਲ 1487 ਵਿਚ ਹੋਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋ ਪੁੱਤਰ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਸ਼੍ਰੀਚੰਦ ਅਤੇ ਲਕਸ਼ਮੀਚੰਦ ਸੀ। 7. ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਕਹਿੰਦੇ ਸੀ ਕਿ ਰੱਬ ਇੱਕ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦੋਵਾਂ ਹਿੰਦੂ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਹੈ। ਮੂਰਤੀ ਪੂਜਾ, ਬਹੁ-ਵਚਨ ਨੂੰ ਨਾਨਕ ਨੇ ਬੇਲੋੜਾ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਅਸਰ ਹਿੰਦੂਆਂ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਦੋਵਾਂ 'ਤੇ ਪਿਆ। 8. ਨਾਨਕਦੇਵ ਜੀ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਕਹਾਣੀ ਕਾਫ਼ੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੂੰ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਨ ਲਈ 20 ਰੁਪਿਆ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਕਿਹਾ- ਇਨ੍ਹਾਂ 20 ਰੁਪਿਆ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸੱਚਾ ਸੌਦਾ ਕਰੋ। ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਸੌਦਾ ਕਰਨ ਬਾਹਰ ਚਲੇ ਗਏ। ਰਸਤੇ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੰਤਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸਭਾ ਮਿਲੀ। ਨਾਨਕਦੇਵ ਜੀ 20 ਰੁਪਏ ਦਾ ਭੋਜਨ ਸੰਤਾਂ ਨੂੰ ਕਰਵਾ ਕੇ ਵਾਪਸ ਪਰਤੇ। ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ- ਕੀ ਸੌਦਾ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ? ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ- 'ਸਾਧੂਆਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਕਰਵਾਇਆ। ਇਹ ਅਸਲ ਸੌਦਾ ਹੈ। 9. ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਰਮਾਤਮਾ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਵੱਸਦਾ ਹੈ, ਜੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਬੇਰਹਿਮੀ, ਨਫ਼ਰਤ, ਨਿੰਦਿਆ, ਕ੍ਰੋਧ ਆਦਿ ਵਿਕਾਰ ਹੋਣ ਤਾਂ ਅਜਿਹੇ ਮੈਲੇ ਦਿਲ 'ਚ ਪਰਮਾਤਮਾ ਬੈਠਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੇ। 10. ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਜੀਵਨ ਦੇ ਆਖਰੀ ਪੜਾਅ ਵਿਚ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਵਿਚ ਵਸੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 25 ਸਤੰਬਰ 1539 ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਦੇਹ ਤਿਆਗ ਦਿੱਤੀ। ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚੇਲੇ ਭਾਈ ਲਾਹਣਾ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਐਲਾਨਿਆ। ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਦੇਵ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣੇ ਗਏ।