ਕੀ ਭਾਰਤ ਅਮੀਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋ ਜਾਏਗਾ ਬੁੱਢਾ? ਫੈਮਲੀ ਹੈਲਥ ਸਰਵੇਅ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਵੱਡਾ ਖੁਲਾਸਾ
ਸਾਲ 2050 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 160 ਕਰੋੜ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਇਹ ਉਹ ਸਮਾਂ ਹੋਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਘਟਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਸਾਲ 2050 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 160 ਕਰੋੜ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਇਹ ਉਹ ਸਮਾਂ ਹੋਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਘਟਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਲ 2100 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 100 ਕਰੋੜ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਚੀਨ ਦੀ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਨਾਲੋਂ ਲਗਭਗ 250 ਮਿਲੀਅਨ ਵੱਧ ਹੋਵੇਗੀ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਗੱਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਲਦੀ ਹੀ ਇਸਦੀ ਸਿਖਰ ਆਵੇਗੀ। ਇਸ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤ ਅਗਲੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਦੇਸ਼ ਹੀ ਰਹੇਗਾ।
ਔਸਤ ਉਮਰ 'ਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਾਧਾ
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਸੱਚਾਈ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਔਸਤ ਉਮਰ ਉਮੀਦ ਨਾਲੋਂ ਜਲਦੀ ਵਧਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਫੈਮਿਲੀ ਹੈਲਥ ਸਰਵੇ (NFHS) ਦੇ ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਆਈ ਹੈ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਫੈਮਿਲੀ ਹੈਲਥ ਸਰਵੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਔਸਤ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤਾਂ ਹੁਣ ਸਿਰਫ 2 ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ 2.1 ਦੀ ਬਦਲੀ ਦਰ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਕਈ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕੋ ਬਦਲੀ ਦਰ ਨਾਲ ਵਧਦੀ ਹੈ।
ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਆਬਾਦੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ
ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 20 ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਸ਼੍ਰੀਪਤੀ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦੱਸਿਆ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ, ਇਸ ਨਾਲ ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸਤਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਤਰਜੀਹਾਂ ਨਾਲੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਜਣਨ ਦਰ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ ਅਤੇ 1.6 ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਅਮੀਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੁੱਢਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ
ਭਾਰਤ ਦੀ ਨਵੀਂ ਸਮੱਸਿਆ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਅਮੀਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪੁਰਾਣਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਚੀਨ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਅਜਿਹਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਭਾਰਤ ਵੀ ਹੁਣ ਉਸੇ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਵੱਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਚੀਨ 'ਚ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ 'ਵਨ ਚਾਈਲਡ' ਪਾਲਿਸੀ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਇਸ ਪਾਲਿਸੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਨਮ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ 'ਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਹੂਲਤਾਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਔਸਤ ਪੱਧਰ ਵਧਿਆ ਹੈ, ਉਸੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੋਸ਼ਣ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵੀ ਵਧਿਆ ਹੈ।
ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੋਸ਼ਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਰਿਵਾਰਕ ਸਿਹਤ ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪੋਸ਼ਣ ਸਥਿਤੀ ਗੰਭੀਰ ਹੈ, ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸੁਧਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। 2015-16 ਤੋਂ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪੋਸ਼ਣ ਸਥਿਤੀ ਵਿਗੜ ਗਈ ਹੈ।
ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਚੰਗੀ ਨਹੀਂ
ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵੀ ਵਿਗੜ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਹੁਨਰਮੰਦ ਕਾਮਿਆਂ ਦੀ ਘਾਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਕੂਲ ਜਾਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਾਲਜ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟਾਂ ਵਿੱਚ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦੀ ਦਰ ਲਗਭਗ 20 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਔਸਤ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਵਿਦਿਅਕ ਅਦਾਰੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਯੋਗ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸ਼ਰਾਬ ਇੰਝ ਕਰਦੀ ਮਰਦਾਂ ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸੈਕਸ ਲਾਈਫ਼ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ
ਪੰਜਾਬੀ ‘ਚ ਤਾਜ਼ਾ ਖਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ABP NEWS ਦਾ ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰੋ :
ਟਾਪ ਹੈਡਲਾਈਨ
ਟ੍ਰੈਂਡਿੰਗ ਟੌਪਿਕ
