Dengue Prevention : ਡੇਂਗੂ ਹੋਣ 'ਤੇ ਭੁੱਲ ਕੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਨਾ ਖਾਓ ਦਵਾਈ, ਲੱਛਣ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ 'ਤੇ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਕੋਲ ਜਾਓ

ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਸਾਧਾਰਨ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਡੇਂਗੂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਸਾਧਾਰਨ ਬੁਖਾਰ ਦੇ ਲੱਛਣ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਸਮਾਂ ਬੀਤਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਇਲਾਜ ਗਲਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਜਾਨਲੇਵਾ ਰੂਪ ਵੀ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲੈਂਦੀ ਹੈ।

Dengue

Prevention Tips for Dengue : ਡੇਂਗੂ (Dengue) ਦਾ ਸੀਜ਼ਨ ਅਜੇ ਬਰਕਰਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਭਾਵ ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਕਤੂਬਰ ਮਹੀਨੇ ਤਕ ਜਾਰੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਸਾਧਾਰਨ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਸਾਧਾਰਨ ਬੁਖਾਰ ਦੇ ਲੱਛਣ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਸਮਾਂ ਬੀਤਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਇਲਾਜ ਗਲਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਜਾਨਲੇਵਾ ਰੂਪ ਵੀ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜੇਕਰ ਸਮੇਂ-ਸਿਰ ਡੇਂਗੂ ਦਾ ਸਹੀ ਇਲਾਜ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਸਥਿਤੀ ਕਾਬੂ ਹੇਠ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਡੇਂਗੂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪਛਾਣ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਕਦੋਂ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ।
ਡੇਂਗੂ ਕਿਵੇਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ?
ਡੇਂਗੂ ਮਾਦਾ ਏਡੀਜ਼ ਇਜਿਪਟੀ ਮੱਛਰ ਦੇ ਕੱਟਣ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਡੇਂਗੂ ਮੱਛਰਾਂ ਦੀ ਖਾਸੀਅਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਚੀਤੇ ਵਰਗੀਆਂ ਧਾਰੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਮੱਛਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦਿਨ ਵੇਲੇ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟ ਕੇ ਆਪਣਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਵਧਦਾ-ਫੁੱਲਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਇਸ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮੱਛਰ ਉੱਚਾ ਉੱਡਣ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ।
ਡੇਂਗੂ ਫੈਲਣ ਦਾ ਕਾਰਨ
ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਡੇਂਗੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਡੇਂਗੂ ਦਾ ਵਾਇਰਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਇਹ ਮੱਛਰ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਕੱਟਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਵਾਇਰਸ ਉਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹੀ ਮੱਛਰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੂੰ ਕੱਟਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਵਾਇਰਸ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਵੀ ਇਸਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਡੇਂਗੂ ਦੀ ਜਾਂਚ
ਮੱਛਰ ਦੇ ਕੱਟਣ ਦੇ 3 ਤੋਂ 5 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਬੁਖਾਰ ਹੋਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 10 ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਧਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਜਾਣੋ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਕਿਸ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਣਾ ਹੈ
ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਲੱਛਣ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ 'ਤੇ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਕੋਲ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਾਲ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਕੋਲ ਲੈ ਜਾਓ।
ਡੇਂਗੂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀ ਹੈ
- ਜੇਕਰ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਸਧਾਰਨ ਬੁਖਾਰ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਇਲਾਜ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਤੁਸੀਂ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ 'ਤੇ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਅਤੇ ਕ੍ਰੋਸਿਨ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਉਥੇ ਹੀ ਡੇਂਗੂ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਵੀ ਐਸਪਰੀਨ ਅਤੇ ਡਿਸਪ੍ਰੀਨ ਨਾ ਦਿਓ। ਪਲੇਟਲੈਟਸ ਡਿੱਗਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।
- ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜੇਕਰ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ 102 ਡਿਗਰੀ ਤਕ ਬੁਖਾਰ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਮੱਥੇ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਪੱਟੀਆਂ ਲਗਾਉਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਭੋਜਨ ਦਿੰਦੇ ਰਹੋ।
- ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਕਰਨ ਦਿਓ।
ਆਪਣਾ ਖਿਆਲ ਰੱਖਣਾ
ਡੇਂਗੂ ਦੌਰਾਨ ਕਦੇ ਵੀ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਕਿਸਮ ਦੀ ਦਵਾਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨਾ ਲਓ। ਜੇਕਰ ਬੁਖਾਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਕੋਲ ਜਾਓ। ਹਲਕੀ ਜਿਹੀ ਖੰਘ ਹੋਣ 'ਤੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਕੋਈ ਦਵਾਈ ਨਾ ਲਓ। ਇੱਕ ਗੱਲ ਹੋਰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖੋ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਝੋਲੀਛਾਪ ਡਾਕਟਰ ਕੋਲ ਨਾ ਜਾਓ, ਸੋਚ ਕੇ ਹੀ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਦਿਖਾਓ ਅਤੇ ਸਹੀ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਓ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਕੋਈ ਵੱਡੀ ਘਟਨਾ ਵੀ ਵਾਪਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
20 ਦਾ ਫਾਰਮੂਲਾ ਸਿੱਖੋ
20 ਦੇ ਫਾਰਮੂਲੇ ਬਾਰੇ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਜੇਕਰ ਨਬਜ਼ ਦੀ ਦਰ 20 ਤਕ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉੱਪਰਲਾ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ 20 ਤਕ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਲੇਟਲੈਟਸ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਘੱਟ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇੰਚ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ 20 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾਣੇ ਭਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਇਲਾਜ ਲਈ ਹਸਪਤਾਲ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।