ਖ਼ਸਰਾ ਨੰਬਰ: ਜਾਣੋ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਖ਼ਸਰਾ ਨੰਬਰ, ਤੁਹਾਡੀ ਜ਼ਮੀਨ ’ਚ ਇਸ ਦਾ ਕੀ ਮਹੱਤਵ?
ਜਦੋਂ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਔਨਨਲਾਈਨ ਜਾਂ ਔਫ਼ਲਾਈਨ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰੋਗੇ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਇਸ ਖ਼ਸਰਾ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਮਿਲੇਗਾ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਖ਼ਸਰਾ ਕੀ ਹੈ ਤੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਕੀ ਮਹੱਤਤਾ ਹੈ।
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਜਦੋਂ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਜ਼ਮੀਨ ਖਰੀਦਦੇ ਹੋ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਦਾ ਇੱਕ ਖ਼ਾਸ ਨੰਬਰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ‘ਖ਼ਸਰਾ ਨੰਬਰ’ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹੋ ਖ਼ਸਰਾ ਨੰਬਰ ਤੁਹਾਡੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਰਜ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਔਨਨਲਾਈਨ ਜਾਂ ਔਫ਼ਲਾਈਨ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰੋਗੇ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਇਸ ਖ਼ਸਰਾ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਮਿਲੇਗਾ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਖ਼ਸਰਾ ਕੀ ਹੈ ਤੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਕੀ ਮਹੱਤਤਾ ਹੈ।
ਖ਼ਸਰਾ ਨੰਬਰ ਕੀ ਹੈ?
ਖ਼ਸਰਾ ਇੱਕ ਇਰਾਨੀ ਸ਼ਬਦ ਹੈ। ਖ਼ਸਰਾ ਨੰਬਰ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ‘ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਟੁਕੜੇ’ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਪਿੰਡਾਂ ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਉਸ ਪਿੰਡ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਹਰ ਟੁਕੜੇ ਨੂੰ ਖ਼ਸਰਾ ਨੰਬਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਪਲਾਟ ਨੰਬਰ ਜਾਂ ਸਰਵੇਖਣ ਨੰਬਰ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਖ਼ਸਰਾ ਸੰਖਿਆ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ। ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਭੂਗੋਲਿਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਖ਼ਸਰਾ ਨੰਬਰ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਦੇ ਅਕਾਰ ਬਾਰੇ, ਇਹ ਕਿੰਨਾ ਉਪਜਾਊ ਹੈ, ਇਸ 'ਤੇ ਕਿਹੜੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਉੱਗ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਕਿੰਨੇ ਰੁੱਖ ਉੱਗੇ ਹਨ, ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਖ਼ਸਰਾ ਨੰਬਰ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ, ਤੁਸੀਂ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਮਾਲਕੀਅਤ ਬਾਰੇ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ 50 ਸਾਲਾਂ ਤਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਖ਼ਸਰਾ ਨੰਬਰ ਦੀ ਕੀ ਲੋੜ ਹੈ?
ਖ਼ਸਰਾ ਨੰਬਰ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਮਲਕੀਅਤ ਸਬੰਧੀ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਖ਼ਸਰਾ ਨੰਬਰ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਆਪਣੀ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਇਸ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਇੱਥੇ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਨੂੰ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਖ਼ਸਰਾ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਬਦਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਜੇ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਦੀ ਖ਼ਸਰਾ ਗਿਣਤੀ 80 ਹੈ ਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਇਹ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿਚ ਵੰਡ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਖ਼ਸਰਾ ਨੰਬਰ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿਚ ਵੀ ਵੰਡੇ ਜਾਣਗੇ ਤੇ 80/1 ਤੇ 80/2 ਬਣ ਜਾਣਗੇ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਾਜਾਂ ’ਚ ਹੁੰਦੀਹੈ ਖ਼ਸਰਾ ਨੰਬਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ
ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਉੱਤਰ ਤੇ ਮੱਧ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖ਼ਸਰਾ ਨੰਬਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜ਼ਮੀਨੀ ਰਿਕਾਰਡ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਇਸ ਵਿਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੰਜਾਬ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਹਰਿਆਣਾ, ਰਾਜਸਥਾਨ, ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਉੱਤਰਾਖੰਡ, ਬਿਹਾਰ ਅਤੇ ਝਾਰਖੰਡ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਕਿਸੇ ਜ਼ਮੀਨ ਦਾ ਖ਼ਸਰਾ ਨੰਬਰ ਕਿਵੇਂ ਲੱਭੀਏ?
ਕਿਸੇ ਵੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦਾ ਖ਼ਸਰਾ ਨੰਬਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਿੰਡ ਦੀ ਤਹਿਸੀਲ ਜਾਂ ਜਨਤਕ ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰ ਜਾਣਾ ਪਏਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਮਾਲ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਵੀ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿਉਂਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਰਾਜ ਇਸ ਨੂੰ ਔਨਲਾਈਨ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤੀ ਵਾਰ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਬੰਧਤ ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਭੂ-ਲੇਖ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬੀ ‘ਚ ਤਾਜ਼ਾ ਖਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ABP NEWS ਦਾ ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰੋ :
ਟਾਪ ਹੈਡਲਾਈਨ
ਟ੍ਰੈਂਡਿੰਗ ਟੌਪਿਕ
