World Herbal Encyclopedia: ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਔਸ਼ਧੀ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦਾ ਹਰਬਲ ਇਨਸਾਈਕਲੋਪੀਡੀਆ ਤਿਆਰ
World Herbal Encyclopedia: ਆਚਾਰੀਆ ਬਾਲਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਹਰਬਲ ਐਨਸਾਈਕਲੋਪੀਡੀਆ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਲੜੀ 111 ਜਿਲਦਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਔਸ਼ਧੀ ਪੌਦਿਆਂ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰੀ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪੁਰਾਲੇਖ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਆਚਾਰੀਆ ਬਾਲਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹਰਬਲ ਯਤਨ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਰਲਡ ਹਰਬਲ ਐਨਸਾਈਕਲੋਪੀਡੀਆ (WHE) ਨਾਮ ਦੀ ਇਹ ਲੜੀ 111 ਖੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਔਸ਼ਧੀ ਪੌਦਿਆਂ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰੀ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪੁਰਾਲੇਖ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਅੱਜ ਦੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ, ਜਿੱਥੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਖੋਜ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵੀ ਕੁਝ ਸੌ ਪੰਨਿਆਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਪਤੰਜਲੀ ਯੋਗਪੀਠ ਦੇ ਆਚਾਰੀਆ ਬਾਲਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਅੱਜ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਜੜੀ-ਬੂਟੀਆਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਐਨਸਾਈਕਲੋਪੀਡੀਆ ਦੀ ਸੰਰਚਨਾ
ਇਸ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਦੀ ਬਣਤਰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਹੈ। ਪਹਿਲੇ 102 ਭਾਗ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਔਸ਼ਧੀ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਵਰਣਨ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵਿਗਿਆਨਕ ਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਵਿਵਸਥਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਛੋਟੇ ਪੌਦਿਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਵੱਡੇ ਪੌਦਿਆਂ ਤੱਕ ਵਰਗੀਕਰਨ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 103ਵਾਂ ਭਾਗ ਇੱਕ ਅੰਤਿਕਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਾਧੂ ਔਸ਼ਧੀ ਪੌਦੇ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸੱਤ ਭਾਗ ਹਨ ਜੋ ਪੌਦਿਆਂ ਨਾਲ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਜਿੱਠਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਡਾਕਟਰੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਨੌਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਡਾਕਟਰੀ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਇਲਾਜ ਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ। ਆਖਰੀ ਭਾਗ ਇਸ ਮਹਾਨ ਕਿਤਾਬ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ, ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਪਿਛੋਕੜ ਨੂੰ ਦਰਜ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਕੰਮ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮੌਜੂਦਾ ਹਵਾਲਾ ਪੁਸਤਕ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਅੱਗੇ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦਰਜ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 7,500 ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, 1.2 ਮਿਲੀਅਨ ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਦੋ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਤੋਂ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਲਗਭਗ ਢਾਈ ਲੱਖ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਸਮਾਨਾਰਥੀ ਸ਼ਬਦ ਅਤੇ ਛੇ ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਵਾਲੇ ਵੀ ਜੋੜੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਹੱਥ-ਲਿਖਤਾਂ, ਰਵਾਇਤੀ ਡਾਕਟਰੀ ਗ੍ਰੰਥ, ਆਧੁਨਿਕ ਵਿਗਿਆਨਕ ਖੋਜ ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਅਧਿਐਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਇਹ ਗ੍ਰੰਥ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 35 ਹਜ਼ਾਰ ਬੋਟੈਨੀਕਲ ਲਾਈਨ ਡਰਾਇੰਗ ਅਤੇ 30 ਹਜ਼ਾਰ ਕੈਨਵਸ ਪੇਂਟਿੰਗਸ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ, ਫੁੱਲਾਂ, ਜੜ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਤਣਿਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਲਈ, ਇਹ ਵਿਗਿਆਨਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਮਦਦਗਾਰ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਆਮ ਪਾਠਕ ਲਈ, ਇਹ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਗਤ ਸਮੱਗਰੀ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਸਰਲ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਲੋਕ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵੀ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੋ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਬਾਇਲੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ, ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਥਾਨਕ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਉਪਚਾਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ, ਇਸ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 2,200 ਲੋਕ ਉਪਚਾਰ ਅਤੇ 964 ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਅਭਿਆਸ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਹਿੱਸਾ ਕਲੀਨਿਕਲ ਖੋਜ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਸਗੋਂ ਉਸ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਜੋ ਹੁਣ ਤੱਕ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮੌਖਿਕ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸੀ।
ਇਹ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਡਿਜੀਟਲ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੀ ਵਿਕਸਿਤ
ਇਸ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਿਆਪਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ, ਇੱਕ ਡਿਜੀਟਲ ਰੂਪ ਵੀ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਡੇਟਾ WHE ਪੋਰਟਲ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਔਨਲਾਈਨ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਹੈ, ਜੋ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਖੋਜ ਅਤੇ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਬਣਾਏਗਾ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਸਮੇਂ ਇਸਦੀਆਂ ਕਾਪੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸੀਮਤ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵੰਡੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਸਦੀ ਪਹੁੰਚ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਜਗਤ, ਬਨਸਪਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਤੱਕ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰੇਗਾ ਕਿ ਖੋਜ ਅਤੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਜਗਤ ਇਸਨੂੰ ਕਿਸ ਹੱਦ ਤੱਕ ਅਪਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਦੀ ਕਿੰਨੀ ਵਿਆਪਕ ਵਰਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਮਾਹਰ?
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕੰਮ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਤਾਕਤ ਇਸਦਾ ਪੈਮਾਨਾ ਅਤੇ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨਕ ਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਨਾ, ਰਵਾਇਤੀ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਚਿਕਿਤਸਕ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕਰਨਾ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੁਝ ਸੀਮਾਵਾਂ ਵੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹਨ। ਇਸਦੀ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਸੁਤੰਤਰ ਮਾਹਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਨਾਵਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਰਗੀਕਰਨ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਦੇ ਤਾਲਮੇਲ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਵਰਲਡ ਹਰਬਲ ਇਨਸਾਈਕਲੋਪੀਡੀਆ ਕੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ?
ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ, ਵਰਲਡ ਹਰਬਲ ਐਨਸਾਈਕਲੋਪੀਡੀਆ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਹਾਰਕ ਡਾਕਟਰੀ ਗਾਈਡਬੁੱਕ ਵਜੋਂ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪੁਰਾਲੇਖ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜੋ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ, ਸੰਗਠਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇਸਦਾ ਮੁੱਖ ਉਪਯੋਗ ਸੰਸਥਾਵਾਂ, ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸੰਭਾਲ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਲਈ ਹੋਵੇਗਾ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਹ ਇਲਾਜ ਜਾਂ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਇੱਕ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸੰਦਰਭ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ, ਇਸਦਾ ਅਸਲ ਮੁੱਲ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਨੂੰ ਰਵਾਇਤੀ ਚਿਕਿਤਸਕ ਗਿਆਨ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਹੈ।






















