ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ 'ਚ, ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਲੈਣ-ਦੇਣ 'ਤੇ ਆਰਬੀਆਈ ਦੀ ਪਾਬੰਦੀ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਐਕਸਪੋਟਰ ਚਿੰਤਤ
ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (ਆਰਬੀਆਈ) ਨੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਵਿੱਤੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਜੋਖਮ ਵਜੋਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੱਡੇ ਐਕਸਪੋਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਲਚਲ ਹੈ।
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (ਆਰਬੀਆਈ) ਨੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਵਿੱਤੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਜੋਖਮ ਵਜੋਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੱਡੇ ਐਕਸਪੋਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਲਚਲ ਹੈ।ਹਾਲਾਂਕਿ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਐਕਸਪੋਟ 'ਤੇ ਕੋਈ ਪਾਬੰਦੀ ਨਹੀਂ ਲਗਾਈ ਹੈ, ਪਰ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਵਿੱਚ ਲੈਣ-ਦੇਣ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਇਸ ਤਹਿਤ ਜਨਤਕ ਖੇਤਰ ਦੇ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਸਰਕੂਲਰ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਪੰਜਾਬ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਵੱਡੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਆਪਣੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਤ ਹਨ। ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਸੂਤਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਦਿਨ-ਬ-ਦਿਨ ਵਿਗੜਦੀ ਵਿੱਤੀ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਇਹ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ।
ਲੁਧਿਆਣਾ ਤੋਂ ਹਰ ਸਾਲ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਧਾਗਾ ਅਤੇ ਕੱਪੜਾ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਇਸ ਅਲਰਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੂਤੀ ਧਾਗੇ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਪਾਰੀ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਨਿਰਯਾਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਤ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੀ ਚਿੰਤਤ ਹਨ।
ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਇਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀਕ੍ਰਿਤ ਬੈਂਕ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਸਰਕੂਲਰ 'ਚ ਬੈਂਕ ਦੀਆਂ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਰੰਸੀ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਾ ਕਰਨ। ਲੁਧਿਆਣਾ ਤੋਂ ਉਦਯੋਗ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਲਈ, ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਅੰਬਾਲਾ ਤੋਂ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਬੇਨਾਪੋਲ ਸ਼ਹਿਰ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪਾਰਸਲ ਰੇਲ ਸੇਵਾ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਐਪਰਲ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਐਂਡ ਕਾਮਨ ਫੈਸਿਲਿਟੀ ਸੈਂਟਰ (ਏ.ਟੀ.ਐੱਫ.ਸੀ.) ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵਿਨੋਦ ਥਾਪਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਦੀ ਕਮੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀਕ੍ਰਿਤ ਬੈਂਕ ਦੇ ਸਰਕੂਲਰ ਅਨੁਸਾਰ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਜਾਂ ਹੋਰ ਅਗਲੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਤੱਕ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਵਪਾਰ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਬਰਾਮਦ 'ਤੇ ਵੀ ਅਸਰ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਵੇਂ ਵਪਾਰਕ ਸੌਦੇ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਨਿਟਵੀਅਰ ਅਤੇ ਐਪਰਲ ਮੈਨੂਫੈਕਚਰਰਜ਼ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੁਦਰਸ਼ਨ ਜੈਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ।
ਇਸ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, ਬੈਂਕਾਂ ਨੇ US ਡਾਲਰ ਜਾਂ INR ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਵਿੱਚ ਐਕਸਪੋਜ਼ਰ ਨਾ ਲੈਣ ਲਈ ਇੱਕ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਾਲਾ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਭੋਜਨ, ਬਾਲਣ ਆਦਿ ਵਰਗੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਵਸਤਾਂ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਕੱਪੜਿਆਂ ਵਰਗੀਆਂ ਸੈਕੰਡਰੀ ਵਰਤੋਂ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਵਿੱਤੀ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਜੋਖਮ ਭਰਿਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।