Israel Hamas War: 11 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੌਤਾਂ, 15 ਲੱਖ ਲੋਕ ਹੋਏ ਬੇਘਰ, ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਕਈ ਇਲਾਕੇ ਖੰਡਰ 'ਚ ਤਬਦੀਲ, ਅਜੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਕੋਈ ਹੱਲ
Israel Hamas War: 7 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਹਮਾਸ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ 'ਤੇ ਅਚਾਨਕ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਹਾਂ ਪੱਖਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਜੰਗ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ 11 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਜੰਗ ਦੇ ਪੂਰੇ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਪੜ੍ਹੋ।
Israel Palestine Conflict: ਹਮਾਸ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿਚਾਲੇ ਜੰਗ ਨੂੰ ਇਕ ਮਹੀਨਾ ਬੀਤ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। 7 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ, ਹਮਾਸ ਨੇ ਜ਼ਮੀਨੀ, ਹਵਾ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰ ਰਾਹੀਂ ਦੱਖਣੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਘਾਤਕ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਗਾਜ਼ਾ ਤੋਂ ਵੀ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਰਾਕੇਟ ਦਾਗੇ ਗਏ। ਹਮਾਸ ਦੇ ਲੜਾਕੇ ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਫੌਜੀ ਸਥਾਪਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਬਸਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਗਏ ਸਨ।
ਉਸ ਦੌਰਾਨ ਹਮਾਸ ਦੇ ਹਮਲੇ ਵਿਚ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬੰਧਕ ਬਣਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਮਲਾ ਸਵੇਰੇ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਹਮਲੇ ਕਾਰਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਖੁਫੀਆ ਸੇਵਾ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਉੱਠਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸੇ ਦਿਨ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਹਮਾਸ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਜੰਗ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਲੋਹੇ ਦੀ ਤਲਵਾਰ ਦਾ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹੀ ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਗਾਜ਼ਾ 'ਤੇ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੇ ਵੀ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਹਮਲੇ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਟੈਂਕ, ਬਖਤਰਬੰਦ ਵਾਹਨ ਅਤੇ ਪੈਦਲ ਫੌਜ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨੀ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸਮੇਤ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਏਜੰਸੀਆਂ ਜੰਗਬੰਦੀ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਰੇ ਬੰਧਕਾਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕੋਈ ਜੰਗਬੰਦੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹਮਾਸ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀਆਂ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਫਲਸਤੀਨੀ ਕੈਦੀਆਂ ਨਾਲ ਬੰਧਕਾਂ ਦੀ ਅਦਲਾ-ਬਦਲੀ ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ਰਤ ਰੱਖੀ ਹੈ।
ਹਮਾਸ-ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 11 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ
ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਕਈ ਇਲਾਕੇ ਮਲਬੇ ਦੇ ਢੇਰ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਟੁਟੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ, ਭੁੱਖਮਰੀ, ਚੀਕਾਂ ਅਤੇ ਹੰਝੂ, ਇਹ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਆਮ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 11 ਹਜ਼ਾਰ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਈ ਹੈ। ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹਮਾਸ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 10,022 ਫਲਸਤੀਨੀ ਮਾਰੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਵੈਸਟ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ 152 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹਮਾਸ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ 1,400 ਤੋਂ ਵੱਧ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ ਹਮਾਸ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ 'ਤੇ ਹਮਲਾ?
ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫਲਸਤੀਨ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿਚਾਲੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਮਾਸ ਇੱਕ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਸੰਗਠਨ ਹੈ ਜੋ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਲਈ ਲੜਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗਾਜ਼ਾ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 2007 ਤੋਂ ਪੱਟੀ 'ਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਮਾਸ ਨੂੰ ਈਰਾਨ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਹਾਸਲ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਨੇ ਹਮਾਸ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ 'ਤੇ ਇਸ ਪੱਧਰ ਦੇ ਹਮਲੇ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਇਆ।
ਸੀਬੀਐਸ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਹਮਾਸ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ 'ਤੇ ਦੋ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਸੀਬੀਐਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਹਮਾਸ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਹਮਲਾ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ 'ਤੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਹਮਲੇ ਸਮੇਤ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਨੀਤੀ 'ਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੇ ਗੁੱਸੇ ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਆਮ ਕਾਰਨ ਸੀ. ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਬਸਤੀਆਂ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ।
ਹਮਾਸ ਦੇ ਹਮਲੇ ਦੇ ਵੀ ਇਹ ਤਿੰਨ ਕਾਰਨ ਹਨ
ਅਲ ਜਜ਼ੀਰਾ ਦੀ ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਹਮਾਸ ਦੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ 'ਤੇ ਹਮਲੇ ਦੇ ਤਿੰਨ ਕਾਰਨ ਦੱਸੇ ਗਏ ਹਨ। ਪਹਿਲੀ, ਦੂਰ-ਸੱਜੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਪੱਛਮੀ ਬੈਂਕ ਅਤੇ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਵਸਨੀਕ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹਨ, ਜੋ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਜਵਾਬ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਕਾਰਨ ਪੱਛਮੀ ਕੰਢੇ 'ਚ ਤਣਾਅ ਕਾਰਨ ਬਸਤੀਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਦੱਖਣ ਤੋਂ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਸ਼ਿਫਟ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹਮਾਸ ਨੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਦੂਜਾ, ਅਰਬ-ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਸਧਾਰਣਕਰਨ ਦੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨੇ ਹਮਾਸ ਨੂੰ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ। ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੇ ਅਰਬ ਨੇਤਾਵਾਂ ਲਈ ਫਲਸਤੀਨੀ ਮੁੱਦੇ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾਉਣ ਲਈ ਘੱਟ ਉਤਸੁਕ ਹਨ। ਜੇ ਸਾਊਦੀ-ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਸਧਾਰਣਕਰਨ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੁੰਦਾ, ਤਾਂ ਇਹ ਅਰਬ-ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੋੜ ਬਣ ਸਕਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੋ-ਰਾਜੀ ਹੱਲ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਹਮਾਸ ਨੇ ਇਹ ਸੋਚਿਆ. ਤੀਸਰਾ, ਈਰਾਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਵਿਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਮਾਸ ਦਾ ਹੌਸਲਾ ਵਧਿਆ।
ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਗਾਜ਼ਾ ਖਾਲੀ ਕਰਨ ਦੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਚਿਤਾਵਨੀ
7 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਹਮਾਸ ਦੇ ਹਮਲੇ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ 10 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਗਾਜ਼ਾ ਸਰਹੱਦੀ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ ਦੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਭੋਜਨ, ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਕਰੀਬ 24 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸੰਕਟ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ।
ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮੁਤਾਬਕ 12 ਅਕਤੂਬਰ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਵਧਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਈ ਫਲਸਤੀਨੀ ਉੱਥੋਂ ਭੱਜ ਗਏ।