ਕੀ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਕਾਰਨ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ ਗਰਮੀ? ਕੁੱਝ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਧਾ ਰਹੇ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਨੂੰ...
ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਾਕੀ ਵਾਹਨ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ ਤੇ ਗ੍ਰੀਨ ਹਾਊਸ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਵਾਈ ਆਵਾਜਾਈ ਵੀ ਗ੍ਰੀਨ ਹਾਊਸ ਗੈਸਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਆਓ ਸਮਝੀਏ ਕਿ ਉਹ ਗ੍ਰੀਨਹਾਊਸ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਵਧਾ ਰਹੇ ਹਨ।
Aeroplane And Pollution: ਜੇ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਕਈ ਵਾਹਨਾਂ ਤੇ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੇ ਧੂੰਏਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕੋਈ ਏਸੀ ਤੇ ਫਰਿੱਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਗੈਸਾਂ ਨੂੰ ਤੇ ਕੋਈ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਸਾਰੇ ਕਾਰਨ ਸਹੀ ਵੀ ਹਨ। ਜ਼ਮੀਨੀ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹਵਾਈ ਆਵਾਜਾਈ ਵੀ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਵੀ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ ਪਰ, ਇਹ ਵਾਪਰਦਾ ਹੈ।
ਪਲੇਨ ਕੰਟੋਰਸ ਇੱਕ ਪਰਤ ਬਣਾਉਂਦੇ
ਫਲਾਈਟ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਬਾਲਣ ਦੇ ਬਲਣ 'ਤੇ ਕੰਟਰੇਲ ਬਣਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਤੇਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਲਗਭਗ 12 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਤਾਪਮਾਨ ਘੱਟ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਹ ਘੰਟਿਆਂ ਤੱਕ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਬਰਫ਼ ਦੇ ਕ੍ਰਿਸਟਲ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਗ੍ਰੀਨਹਾਉਸ ਗੈਸਾਂ ਵਾਂਗ, ਇਹ ਨਿਯੰਤਰਣ ਵੀ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਗਰਮੀ ਨੂੰ ਫਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਖੋਜਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਕੰਟਰੇਲ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਨਾਲੋਂ 1.7 ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਤਰਨਾਕ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਹਵਾਈ ਆਵਾਜਾਈ ਦਾ ਮੌਸਮ 'ਤੇ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਗ੍ਰੀਨਹਾਉਸ ਗੈਸਾਂ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ
ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਾਕੀ ਵਾਹਨ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਗ੍ਰੀਨ ਹਾਊਸ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਵਾਈ ਆਵਾਜਾਈ ਵੀ ਗ੍ਰੀਨ ਹਾਊਸ ਗੈਸਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਸਾਲ 2020 ਦੀ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਗ੍ਰੀਨਹਾਊਸ ਗੈਸਾਂ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਖੇਤਰ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ 6 ਫੀਸਦੀ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਦੋਂ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਉਡਾਣਾਂ ਰੱਦ ਹੋਈਆਂ, ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆਈ। ਪਰ ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਹਾਲਾਤ ਆਮ ਵਾਂਗ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਇਹ ਫਿਰ ਤੋਂ ਵਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਯੂਰਪੀਅਨ ਸੰਸਦ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ 2025 ਤੋਂ, ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹਵਾਈ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲੇਬਲ ਲਗਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਉਡਾਣਾਂ ਦੇ ਕਾਰਬਨ ਫੁੱਟਪ੍ਰਿੰਟ ਬਾਰੇ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਉਪਾਅ ਕੀ ਹੈ?
ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੇ ਕੰਟਰੇਲ ਨੂੰ ਬਣਨ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਖਬਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਕਰੀਬ 1000 ਮੀਟਰ ਹੇਠਾਂ ਉਡਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਦਰਅਸਲ, ਇਸ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਤਾਪਮਾਨ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਘੱਟ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਫਲਾਈਟਾਂ ਅਜਿਹੇ ਰੂਟਾਂ ਤੋਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਮੌਸਮ ਕੰਟਰੇਲ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਅਜਿਹੇ ਰੂਟਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੈਣ ਲਈ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ 30 ਤੋਂ 80 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਬਾਇਓਕਰੋਸੀਨ ਵੀ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪ ਹੈ।