Tax Free Income: 10 ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਨਕਮ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਕੋਈ ਟੈਕਸ, ਰਿਟਰਨ ਭਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਰੂਰ ਜਾਣੋ
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਗਾਹਕ, ਵਿਕਰੇਤਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਰਮਚਾਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦਾ ਖਰਚਾ ਵੀ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਤਨਖਾਹ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਹ ਖਬਰ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਕਿਉਂਕਿ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਹਰ ਆਮਦਨ ‘ਤੇ ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਨਾ ਸਿਰਫ ਤਨਖਾਹ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਤਨਖਾਹ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਬਚਤ ਤੋਂ ਵਿਆਜ, ਘਰ ਤੋਂ ਆਮਦਨ, ਸਾਈਡ ਬਿਜ਼ਨਸ, ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ ਆਦਿ। ਪਰ ਆਮਦਨ ਦੇ ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਸਾਧਨ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਇਕ ਰੁਪਏ ਦਾ ਵੀ ਟੈਕਸ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ 10 ਅਜਿਹੀਆਂ ਆਮਦਨਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਜਿੱਥੇ ਇਕ ਰੁਪਏ ਦਾ ਵੀ ਟੈਕਸ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ।
ਆਮਦਨ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਰੋਤਾਂ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਟੈਕਸ ਨਹੀਂ ਹੈ
EPF ਤੋਂ ਕਮਾਈ
ਤੁਹਾਡੇ ਦੁਆਰਾ ਪੀਐਫ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰਕਮ ‘ਤੇ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਐਕਟ ਦੀ ਧਾਰਾ 80C ਦੇ ਤਹਿਤ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਛੋਟ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੇ EPF ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਰੁਜ਼ਗਾਰਦਾਤਾ ਦੁਆਰਾ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕੀਤੀ ਰਕਮ ‘ਤੇ ਵੀ ਟੈਕਸ ਛੋਟ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਰਕਮ ਤੁਹਾਡੀ ਮੂਲ ਤਨਖਾਹ ਦੇ 12% ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਜੇਕਰ ਰਕਮ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਾਕੀ ਰਕਮ ‘ਤੇ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਦੇਣਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਸ਼ੇਅਰ ਜਾਂ ਇਕੁਇਟੀ ਮਿਉਚੁਅਲ ਫੰਡਾਂ ਤੋਂ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦਾ ਰਿਟਰਨ
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਜਾਂ ਇਕੁਇਟੀ ਮਿਉਚੁਅਲ ਫੰਡ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵੇਚਣ ‘ਤੇ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦਾ ਰਿਟਰਨ ਟੈਕਸ ਮੁਕਤ ਹੈ। ਇਸ ਰਿਟਰਨ ਦੀ ਗਣਨਾ LTCG ਦੇ ਤਹਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਬਜਟ ਵਿੱਚ, ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਜਾਂ ਇਕੁਇਟੀ ਮਿਉਚੁਅਲ ਫੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਰਿਟਰਨ ‘ਤੇ ਐਲਟੀਸੀਜੀ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਵਿਆਹ ਦੇ ਤੋਹਫ਼ੇ
ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿਆਹ ‘ਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਜਾਂ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਤੋਂ ਤੋਹਫਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ‘ਤੇ ਟੈਕਸ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਿਆਹ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਤੋਹਫ਼ਾ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਵਿਆਹ 16 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੋਹਫ਼ਾ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਛੋਟ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਤੋਹਫ਼ੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 50,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ।
ਬਚਤ ਖਾਤੇ ‘ਤੇ ਵਿਆਜ
ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੈਂਕ ਦੇ ਬਚਤ ਖਾਤੇ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 10,000 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦਾ ਵਿਆਜ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਐਕਟ ਦੀ ਧਾਰਾ 80TTA ਦੇ ਤਹਿਤ ਇਸ ‘ਤੇ ਆਮਦਨ ਕਰ ਤੋਂ ਛੋਟ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਬੱਚਤ ਖਾਤੇ ‘ਤੇ ਵਿਆਜ 10,000 ਰੁਪਏ ਸਾਲਾਨਾ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਾਧੂ ਰਕਮ ‘ਤੇ ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਦੇਣਾ ਪਵੇਗਾ।
ਪਾਰਟਨਰਸ਼ਿਪ ਫਰਮ ਤੋਂ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਫਰਮ ਵਿੱਚ ਪਾਰਟਨਰਸ਼ਿਪ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲਾਭ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਰਕਮ ਆਮਦਨ ਕਰ ਦੇਣਦਾਰੀ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਤੁਹਾਡੀ ਭਾਈਵਾਲੀ ਫਰਮ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਸ ‘ਤੇ ਟੈਕਸ ਅਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਛੋਟ ਸਿਰਫ ਫਰਮ ਦੇ ਮੁਨਾਫੇ ‘ਤੇ ਹੈ, ਨਾ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀ ਤਨਖਾਹ ‘ਤੇ।
ਜੀਵਨ ਬੀਮੇ ਕਲੇਮ ਜਾਂ Maturity ‘ਤੇ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀ ਰਕਮ
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਜੀਵਨ ਬੀਮਾ ਪਾਲਿਸੀ ਖਰੀਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਦੁਆਰਾ ਕਲੇਮ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਜਾਂ ਇਸਦੀ ਮਿਆਦ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ ਰਕਮ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੁਕਤ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਜੀਵਨ ਬੀਮਾ ਪਾਲਿਸੀ ਦਾ ਸਾਲਾਨਾ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਇਸਦੀ ਬੀਮੇ ਦੀ ਰਕਮ ਦੇ 10% ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਜੀਵਨ ਬੀਮਾ ਪਾਲਿਸੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਾਧੂ ਰਕਮ ‘ਤੇ ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਜੀਵਨ ਬੀਮਾ ਪਾਲਿਸੀ ਲਈ ਹੈ ਜੋ ਅਪਾਹਜ ਹੈ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੈ, ਤਾਂ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਦੀ ਰਕਮ ਬੀਮੇ ਦੀ ਰਕਮ ਦੇ 15% ਤੱਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
VRS ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ ਰਕਮ
ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਨੌਕਰੀ ਤੋਂ ਸਵੈ-ਇੱਛਤ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ (VRS) ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਵੀਆਰਐਸ ਲਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੀ ਰਕਮ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੈ। ਇਹ ਸਹੂਲਤ ਸਿਰਫ਼ ਸਰਕਾਰੀ ਜਾਂ PSU (ਜਨਤਕ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ) ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਲਈ ਹੈ, ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਨਹੀਂ।
ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਜਾਇਦਾਦ
ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਤੋਂ ਜਾਇਦਾਦ, ਗਹਿਣੇ ਜਾਂ ਨਕਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ‘ਚ ਮਿਲੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ‘ਤੇ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਭਾਵੇਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਵਸੀਅਤ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਤੋਂ ਜਾਇਦਾਦ ਜਾਂ ਨਕਦ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ‘ਤੇ ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ ਪੈਂਦਾ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਟੈਕਸ ਸਲੈਬ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਅਜਿਹੀ ਜਾਇਦਾਦ ਤੋਂ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਆਮਦਨ ਜਾਂ ਵਿਆਜ ਦੀ ਆਮਦਨ ‘ਤੇ ਟੈਕਸ ਅਦਾ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਆਮਦਨ
ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਵਾਹੀਯੋਗ ਜ਼ਮੀਨ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਖੇਤੀ ਜਾਂ ਸਬੰਧਤ ਕੰਮਾਂ ਤੋਂ ਕਮਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਸ ਆਮਦਨ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ ਪੈਂਦਾ। ਖੇਤੀ ਆਮਦਨ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਉਪਜ, ਕਿਰਾਏ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਰਕਮ ਆਦਿ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਖੇਤੀ ਫਾਰਮ ਬਣਾ ਕੇ ਖੇਤੀ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਆਮਦਨ ਵੀ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੈ।
ਵਪਾਰ ਵਿਚ ਖਾਣ-ਪੀਣ ‘ਤੇ
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਗਾਹਕ, ਵਿਕਰੇਤਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਰਮਚਾਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦਾ ਖਰਚਾ ਵੀ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਖਰਚਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਬਿੱਲ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਖਰਚਿਆਂ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਰਕਮ ‘ਤੇ ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਬਚਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਟਾਪ ਹੈਡਲਾਈਨ
ਟ੍ਰੈਂਡਿੰਗ ਟੌਪਿਕ
