Explained : ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਹੈਲਥ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਪਰ ਇਹ ਕੋਰੋਨਾ ਜਿੰਨਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ, ਇੰਨ੍ਹਾਂ 5 ਪੁਆਇੰਟਾਂ 'ਚ ਸਮਝੋ
ਕੋਰੋਨਾ ਸੰਕ੍ਰਮਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ Monkeypox ਨੇ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਮਾਮਲਾ 14 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ ਕੇਰਲ ਦੇ ਕੋਲਮ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਸੀ।
Monkeypox Alert : ਕੋਰੋਨਾ ਸੰਕ੍ਰਮਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ Monkeypox ਨੇ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਮਾਮਲਾ 14 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ ਕੇਰਲ ਦੇ ਕੋਲਮ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਸੀ। ਕੇਰਲ ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੇ ਤਿੰਨ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਮਾਮਲਾ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ 75 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੇ 16 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (ਡਬਲਯੂਐਚਓ) ਨੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ।
WHO ਨੇ ਕਿਹਾ, ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਕੋਪ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਉਸ ਮਾਧਿਅਮ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਲੋਕ ਚਿੰਤਾ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਏ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਕੋਰੋਨਾ ਜਿੰਨਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਕੋਰੋਨਾ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕਿੰਨਾ ਖਤਰਨਾਕ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
1. ਕੋਰੋਨਾ-19 ਵਾਂਗ ਛੂਤਕਾਰੀ ਨਹੀਂ
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤਕ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੇ ਚਾਰ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਘਬਰਾਉਣ ਲਈ ਚੌਕਸ ਰਹਿਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਮੈਡੀਕਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਸਾਇੰਸਿਜ਼ (ਏਮਜ਼), ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ. ਐਮ.ਸੀ ਮਿਸ਼ਰਾ ਅਨੁਸਾਰ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਤੋਂ ਘਬਰਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਕੋਵਿਡ-19 ਵਾਂਗ ਛੂਤਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਜਿੰਨੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ।
2. ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਮੌਤ ਦਰ
ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਹੁਣ ਤਕ ਦੁਨੀਆ ਦੇ 74 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਤਕ 16 ਹਜ਼ਾਰ 838 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਮਾਹਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਵੇਂ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਮੌਤ ਦਰ ਕੋਰੋਨਾ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਮਰੀਜ਼ 14-21 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤੰਦਰੁਸਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ। ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਨਿਗਰਾਨੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
3. ਡਬਲ ਡੀਐਨਏ ਫਾਰਮ ਵਾਲਾ ਵਾਇਰਸ
ਡਾਕਟਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਵਾਇਰਸ ਡਬਲ ਡੀਐਨਏ ਵਾਲਾ ਵਾਇਰਸ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਾਇਰਸ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਮੱਧ ਅਫ਼ਰੀਕੀ (ਕਾਂਗੋ ਬੇਸਿਨ) ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਪੱਛਮੀ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਹੈ। ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਰੂਪ ਪੱਛਮੀ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਰੂਪ ਹੈ। ਮਾਹਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦਾ ਪੱਛਮੀ ਰੂਪ ਇਸਦੇ ਦੂਜੇ ਰੂਪ, ਕੋਂਗੋ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਗੰਭੀਰ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ।
4. ਲੱਛਣਾਂ ਦਾ ਛੇਤੀ ਪਤਾ ਲੱਗਣ 'ਤੇ ਇਲਾਜ ਸੰਭਵ ਹੈ
ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤਕ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਚੇਚਕ ਵਰਗਾ ਬੁਖਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਤੁਰੰਤ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਸ ਦਾ ਇਲਾਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਕੇ ਮਰੀਜ਼ ਦਾ ਇਲਾਜ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਦੇ ਕੇ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ 'ਤੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਕਾਬੂ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
5. ਸਮਲਿੰਗੀ ਪੁਰਸ਼ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫੈਲਾਉਂਦੇ ਹਨ
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਵਾਇਰਸ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਮਲਿੰਗੀ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਗੇਅ ਅਤੇ ਬਾਇਸੈਕਸੁਅਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗ ਲੱਗਣ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੇਸ਼ ਜਿੱਥੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸੰਕਰਮਣ ਜਿਨਸੀ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦੁਆਰਾ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅਜਿਹੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।