ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਲੈ ਆਏ ਨਕਲੀ ਜਾਂ ਮਿਲਾਵਟੀ ਭੋਜਨ ਤਾਂ ਜਾਣੋ ਕਿੱਥੇ ਕਰੀਏ ਇਸ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ?
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਭੋਜਨ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ FSSAI ਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਗਠਨ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਵੇਚਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਭੋਜਨ ਸਾਫ਼, ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।
ਅਸੀਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਜੋ ਖਾਣਾ ਖਾਂਦੇ ਹਾਂ ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਪੇਟ ਭਰਨ ਜਾਂ ਸੁਆਦ ਲਈ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਸਗੋਂ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਾਲ ਵੀ ਜੁੜਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਤੁਸੀਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਦੁੱਧ, ਘਿਓ, ਮਾਵਾ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਭੋਜਨ ਉਤਪਾਦ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮਿਲਾਵਟੀ ਸੀ, ਜਾਂ ਇਸਦੀ ਮਿਆਦ ਪੁੱਗਣ ਦੀ ਤਾਰੀਖ ਗਾਇਬ ਸੀ, ਜਾਂ ਇਹ ਖਾਣ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ FSSAI (ਫੂਡ ਸੇਫਟੀ ਐਂਡ ਸਟੈਂਡਰਡ ਅਥਾਰਟੀ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ) ਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਗਠਨ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਵੇਚਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਭੋਜਨ ਸਾਫ਼, ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਕਈ ਵਾਰ ਅਸੀਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਜਾਂ ਔਨਲਾਈਨ ਅਜਿਹਾ ਭੋਜਨ ਖਰੀਦਦੇ ਹਾਂ ਜੋ ਨਕਲੀ, ਸੜਿਆ ਹੋਇਆ ਜਾਂ ਮਿਲਾਵਟੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਜਾਗਰੂਕ ਹੋਵੋ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣੋ। ਤਾਂ ਆਓ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਨਕਲੀ ਅਤੇ ਮਿਲਾਵਟੀ ਭੋਜਨ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਕਿੱਥੇ ਅਤੇ ਕਿਵੇਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਿਲਾਵਟੀ ਜਾਂ ਖਰਾਬ ਭੋਜਨ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕੀ ਕਰਨਾ ਹੈ?
ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਹੋਟਲ, ਢਾਬੇ, ਦੁਕਾਨ ਜਾਂ ਔਨਲਾਈਨ ਆਰਡਰ ਤੋਂ ਖਾਣਾ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਬਦਬੂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਸੜੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਮਿਲਾਵਟ ਹੈ, ਮਿਆਦ ਪੁੱਗਣ ਦੀ ਤਾਰੀਖ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸਨੂੰ ਖਾਣ ਨਾਲ ਭੋਜਨ ਜ਼ਹਿਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। FSSAI ਐਕਟ 2006 ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਕੋਈ ਵੀ ਦੁਕਾਨ ਜਾਂ ਕੰਪਨੀ ਮਿਲਾਵਟੀ, ਖਰਾਬ ਜਾਂ ਗਲਤ ਲੇਬਲ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨ ਉਤਪਾਦ ਨਹੀਂ ਵੇਚ ਸਕਦੀ। ਜੇ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਗਾਹਕ FSSAI, ਖਪਤਕਾਰ ਫੋਰਮ, ਜਾਂ ਫੂਡ ਸੇਫਟੀ ਅਫਸਰ ਕੋਲ ਜਾ ਕੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੰਪਨੀ ਜਾਂ ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਨੂੰ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਲਾਇਸੈਂਸ ਰੱਦ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਖਰਾਬ ਭੋਜਨ ਬਾਰੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਿਵੇਂ ਅਤੇ ਕਿੱਥੇ ਕਰਨੀ ਹੈ?
1. FSSAI ਰਾਹੀਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤ - FSSAI ਭਾਰਤ ਦਾ ਮੁੱਖ ਸੰਗਠਨ ਹੈ ਜੋ ਭੋਜਨ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਖਰਾਬ, ਸੜਿਆ ਜਾਂ ਮਿਲਾਵਟੀ ਭੋਜਨ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਿੱਧੇ ਇੱਥੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਇਸਦੇ ਟੋਲ ਫ੍ਰੀ ਨੰਬਰ 1800-11-2100 'ਤੇ ਕਾਲ ਕਰੋ, ਵੈੱਬਸਾਈਟ www.fssai.gov.in 'ਤੇ ਜਾਓ ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਫਾਰਮ ਭਰੋ, ਮੋਬਾਈਲ ਐਪ ਫੂਡ ਸੇਫਟੀ ਕਨੈਕਟ ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰੋ, ਇੱਥੇ ਤੁਸੀਂ ਫੋਟੋਆਂ, ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਅਤੇ FSSAI ਨੰਬਰ ਸਮੇਤ ਸਭ ਕੁਝ ਭੇਜ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਸਿੱਧੇ ਈਮੇਲ 'ਤੇ ਭੇਜ ਸਕਦੇ ਹੋ।
2. ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖਪਤਕਾਰ ਹੈਲਪਲਾਈਨ (NCH) - NCH ਗਾਹਕਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਇੱਕ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਵੀ ਹੈ। ਭੋਜਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੋਈ ਵੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਇੱਥੇ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਇਸਦੇ ਟੋਲ ਫ੍ਰੀ ਨੰਬਰ 1800-11-4000 ਜਾਂ 14404 'ਤੇ ਕਾਲ ਕਰੋ ਜਾਂ ਵੈੱਬਸਾਈਟ consumerhelpline.gov.in 'ਤੇ ਜਾਓ ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨੂੰ ਔਨਲਾਈਨ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰੋ।
3. ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਖੁਰਾਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਮਿਲੋ - ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਖੁਰਾਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਮਿਲ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਖਰਾਬ ਜਾਂ ਮਿਲਾਵਟੀ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਮਾਨ ਦੀਆਂ ਫੋਟੋਆਂ, ਪੈਕਿੰਗ ਅਤੇ ਬਿੱਲ ਨਾਲ ਲੈ ਜਾਓ। ਅਧਿਕਾਰੀ ਜਾਂਚ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਜੇ ਲੋੜ ਪਈ ਤਾਂ, ਨਮੂਨਾ ਲਵੇਗਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਏਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਜਾਂ ਕੰਪਨੀ ਵਿਰੁੱਧ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।





















