ਹੁਣ ਰੁਕਣ ਦੇ ਮੂਡ 'ਚ ਨਹੀਂ ਕੇਜਰੀਵਾਲ, ਸਿਆਸਤ 'ਚ ਕੌਮੀ ਲੀਡਰ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਤੀ ਵੱਲ
ਅਤੁਲ ਮਲਿਕਰਾਮ
ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਨੇਤਾ ਗੁਲਾਮ ਨਬੀ ਆਜ਼ਾਦ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਾਰਟੀ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਧਰਮ, ਜਾਤ ਤੇ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਵੰਡਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਕੋਲ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪੰਜ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਗੱਲ ਤਾਂ ਸਾਫ਼ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਕਨਵੀਨਰ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣਾ ਅਕਸ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨੇਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਹੇ ਹਨ ਸਗੋਂ ਕੌਮੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਜਨ ਆਧਾਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਾਮਯਾਬ ਰਹੇ ਹਨ।
ਸਾਲ 2013 'ਚ ਨਵੀਂ ਪਾਰਟੀ ਨਾਲ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ 'ਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ 10 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸਮੇਂ 'ਚ ਆਪਣੇ ਦਿੱਲੀ ਮਾਡਲ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੱਕ ਹਰਮਨ ਪਿਆਰੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸਕ ਜਿੱਤ ਨਾਲ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਦਾ ਕੱਦ ਹੋਰ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੰਕੇਤ ਸਾਫ਼ ਹਨ ਕਿ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਲਗਪਗ ਸਾਰੇ ਹਿੰਦੀ ਭਾਸ਼ੀ ਰਾਜ ਹੋਣਗੇ।
ਸਿਆਸੀ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਅਤੁਲ ਮਲਿਕਰਾਮ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ‘ਕੰਮ ਬੋਲਦਾ ਹੈ’ ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਯੂਪੀ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਖਿਲੇਸ਼ ਯਾਦਵ ਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਬਿਲਕੁਲ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ‘ਤੇ ਬੈਠਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਐਂਟਰੀ ਹਰ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਹ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੱਸੇ ਅੰਕੜੇ ਅਨੁਸਾਰ। ਸ਼ਾਇਦ ਇਸੇ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਐਮਸੀਡੀ ਚੋਣਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣ ਦਾ ਬਲ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਚੋਣਾਂ ਲੜੀਆਂ ਹਨ, ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਚਿਹਰਾ ਰਿਹਾ ਤੇ ਮੁੱਦਾ ਦਿੱਲੀ ਮਾਡਲ। ਇਸ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ 'ਆਪ' ਨੇ ਇਕਪਾਸੜ ਬਹੁਮਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਤੇ ਸੱਤਾ 'ਚ ਆਈ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਝਗੜੇ ਤੇ ਕਈ ਜਨਤਕ ਮੰਚਾਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਨਾ ਕਰਨ ਦੇਣ ਲਈ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ 'ਫਰੀ ਮਾਡਲ' ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪੂਰਨ ਬਹੁਮਤ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਫਸਲ ਉਗਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਮਲਿਕਰਾਮ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀਂ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਨੇਤਾ ਗੁਲਾਮ ਨਬੀ ਆਜ਼ਾਦ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਾਰਟੀ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਧਰਮ, ਜਾਤ ਤੇ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਵੰਡਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਕੋਲ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਦਾ ਕੋਈ ਵਿਕਲਪ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਹਿੰਦੂਤਵ ਦਾ ਝੰਡਾ ਤੇ ਏਜੰਡਾ ਰੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੇ ਹਿਤੈਸ਼ੀ ਹੋਣ ਲਈ ਕਾਂਗਰਸ ਜਾਂ ਜਾਤੀ ਜਨਗਣਨਾ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸਪਾ ਵਰਗੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਲਿਤਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਬੁਲੰਦ ਕਰਨ ਤੇ ਸਿਆਸੀ ਲਾਲਚ ਲਈ ਬਾਕੀ ਸਾਰੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਕਤਾਰ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਹਨ।
ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਕੋਲ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪ ਬਚਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਘਰ-ਘਰ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਦਾ ਢੋਲ ਵਜਾਵੇ ਜਿਸ ਦੀ ਉਸ ਨੇ ਖੂਬ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹਾਰਡ ਕੋਰ ਮੀਡੀਆ ਤੱਕ, ਚੋਣ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਮੰਚਾਂ ਤੱਕ, ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਆਪਣੇ ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਜਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਹਟੇ ਤੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣ ਤੋਂ ਵੀ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਹਟੇ।
ਦੇਸ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਵਰਗ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪੜ੍ਹੇ-ਲਿਖੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰੂੜ੍ਹੀਵਾਦੀ ਸਿਆਸੀ ਪਛਾਣ ਨੂੰ ਜਾਤੀ-ਧਰਮ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਦੇ ਰਾਹ 'ਤੇ ਲਿਆਵੇਗੀ ਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ 'ਚ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸਹੂਲਤਾਂ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਹੀ ਵੋਟਾਂ ਪਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਰਾਜਨੀਤੀ ਤੇ ਧਰਮ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਮੱਛੀ ਤੇ ਪਾਣੀ ਵਰਗਾ ਹੈ ਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਧਰਮ ਹੈ ਪਰ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੇ ਇਸ ਸਿਆਸੀ ਧਾਰਮਕ ਪ੍ਰਥਾ ਵਿੱਚ ਸੰਨ੍ਹ ਲਾਈ ਹੈ। ਉਹ ਮੌਕੇ ਨੂੰ ਬੜੀ ਹੁਸ਼ਿਆਰੀ ਨਾਲ ਸੰਭਾਲਣ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਐਮਸੀਡੀ ਚੋਣਾਂ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਕਰਵਾਉਣ ਤੇ ਜਿੱਤ ਦਰਸਾਉਣ ਦੀ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਚੁਣੌਤੀ ਇਸ ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਮਿਸਾਲ ਮੰਨੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਖ਼ਾਲਿਸਤਾਨੀ ਪੱਖੀ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਪੁੰਨਤਾ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਕੇ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਭੰਡੀ ਪ੍ਰਚਾਰ ਨੂੰ ਪਿਛਾੜਣ ਵਿੱਚ ਮਾਹਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਹੁਣ ਅਜਿਹਾ ਨਾਂ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਲਗਾਤਾਰ 15 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਸੱਤਾ 'ਤੇ ਕਾਬਜ਼ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ੀਲਾ ਦੀਕਸ਼ਤ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜੇਤੂ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਰੋਕ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸਿਆਸੀ ਸਫ਼ਰ ਇੱਕ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਮਾਜ ਸੇਵਕ ਤੇ ਫਿਰ ਇੱਕ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਤੱਕ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਲਈ ਜ਼ਾਹਰ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਾਰੇ ਕਦਮਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ 2013 'ਚ 'ਆਪ' ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ 28 ਸੀਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਸਨ ਪਰ 2015 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ 'ਚ ਪਾਰਟੀ ਨੇ 67 ਸੀਟਾਂ ਹਾਸਲ ਕਰਕੇ ਨਵਾਂ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾਇਆ ਸੀ ਤੇ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਦੀ ਅਗਵਾਈ 'ਚ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ 'ਚ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਰਾਹ 'ਤੇ ਹੈ।
ਟ੍ਰੈਂਡਿੰਗ ਟੌਪਿਕ
ਟਾਪ ਹੈਡਲਾਈਨ
