ਉਹ ਪੰਜਾਬੀ ਰਾਜਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ 10 ਰਾਣੀਆਂ, 350 ਪਟਰਾਣੀਆਂ ਅਤੇ 88 ਬੱਚੇ ਸਨ, ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਦੇ ਕਪਤਾਨ ਵੀ ਰਹੇ
Maharaja Bhupinder Singh of Patiala: ਪਟਿਆਲਾ ਰਿਆਸਤ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਭੁਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਆਪਣੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਅਤੇ ਵਿਲੱਖਣ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਲਈ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਸ ਵਿਆਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਰਾਜਮਾਤਾ ਵਿਮਲਾ ਕੌਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਸੰਦੀਦਾ ਪਤਨੀ ਸੀ।
Maharaja Bhupinder Singh of Patiala: ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇਸ਼ 'ਤੇ ਰਾਜਿਆਂ-ਮਹਾਰਾਜਿਆਂ ਦਾ ਰਾਜ ਸੀ। ਉਹ ਪੂਰੀ ਸ਼ਾਨ-ਓ-ਸ਼ੋਕਤ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਉਸ ਦੌਰ ਵਿਚ, ਮੌਕੇ ਦੀ ਪਟਿਆਲਾ ਰਿਆਸਤ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਭੁਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਾਹਖ਼ਰਚ ਸਨ।
ਉਹ ਆਪਣੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਅਤੇ ਵਿਲੱਖਣ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਲਈ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਭੁਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਫੁਲਕੀਆਂ ਵੰਸ਼ ਦੇ ਜੱਟ ਸਿੱਖ ਸੀ, ਜੋ 1891 ਵਿੱਚ ਨੌਂ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਰਾਜਾ ਬਣ ਗਏ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਿਆਸਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਿੰਸਲੀ ਸਟੇਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਰਾਜੇ ਆਪਣੇ ਰਾਜ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਆਪ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਾਜਿਆਂ ਕੋਲ ਬੇਅੰਤ ਅਮੀਰੀ ਸੀ, ਪਰ ਮਹਾਰਾਜਾ ਪਟਿਆਲਾ ਦਾ ਕੋਈ ਮੇਲ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਰਿਆਸਤ ਸੀ ਪਟਿਆਲਾ
ਪਟਿਆਲਾ ਰਿਆਸਤ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਬਾਬਾ ਆਲਾ ਸਿੰਘ ਨੇ 1763 ਵਿੱਚ ਮੁਗਲਾਂ ਦੇ ਰਾਜ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਕੇ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਅਤੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ 1857 ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੌਰਾਨ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦਾ ਸਾਥ ਦੇਣ ਨਾਲ ਪਟਿਆਲਾ ਰਿਆਸਤ ਹੋਰ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਉਪਜਾਊ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਖੇਤੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਟੈਕਸਾਂ ਕਾਰਨ, ਪਟਿਆਲਾ ਜਲਦੀ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਰਿਆਸਤਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਣਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ।
ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ, ਚੀਨ ਅਤੇ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਨਾਲ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਪਟਿਆਲਾ ਦੀ ਰਿਆਸਤ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਵਜੋਂ ਉਭਰ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਰੁਤਬਾ ਵਧਣ ਲੱਗਾ। ਹੁਣ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਪਟਿਆਲਾ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਭੁਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀ, ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿਰਫ਼ 9 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਟਿਆਲਾ ਰਿਆਸਤ ਦੀ ਵਾਗਡੋਰ ਮਿਲੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 18 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਰਾਜ ਦੀ ਵਾਗਡੋਰ ਸੰਭਾਲੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਗਲੇ 38 ਸਾਲ ਰਾਜ ਕੀਤਾ।
ਮਹਾਰਾਜੇ ਦੀਆਂ 350 ਪਟਰਾਣੀਆਂ ਸਨ
ਲੈਰੀ ਕੋਲਿੰਸ ਅਤੇ ਡੋਮਿਨਿਕ ਲੈਪੀਅਰ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਫਰੀਡਮ ਐਟ ਮਿਡਨਾਈਟ ਵਿੱਚ ਲਿਖਦੇ ਹਨ, “ਮਹਾਰਾਜਾ ਭੁਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਖਾਣ ਪੀਣ ਦੇ ਸ਼ੌਕੀਨ ਸਨ। ਉਹ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ 20 ਪੌਂਡ ਭੋਜਨ ਖਾ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਦੋ ਮੁਰਗੇ ਤਾਂ ਉਹ ਨਾਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਖਾ ਲੈਂਦੇ ਸੀ।” ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਹ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ 350 ਪਟਰਾਣੀਆਂ ਅਤੇ 88 ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਹੋਣ ਲਈ ਵੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਸ ਵਿਆਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਰਾਜਮਾਤਾ ਵਿਮਲਾ ਕੌਰ ਉਸ ਦੀ ਪਸੰਦੀਦਾ ਪਤਨੀ ਸੀ। ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੇ।
ਰੱਖੀ ਸੀ ਸਰਜਨਾਂ ਦੀ ਟੀਮ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਰਮ ਵਿੱਚ 350 ਔਰਤਾਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਪਟਰਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਗਹਿਣਿਆਂ, ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਸਟਾਈਲਿਸਟਾਂ ਅਤੇ ਅਤਰ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਰਖਿਆ ਕਿ ਉਹ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫ੍ਰੈਂਚ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਨਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਟੀਮ ਨੂੰ ਵੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਪਟਰਾਣੀਆਂ ਦੀ ਦਿੱਖ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਸੰਦ ਅਨੁਸਾਰ ਬਦਲ ਸਕੇ। ਭੁਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਬਾਰੇ, ਜੇਮਜ਼ ਸ਼ੇਰਵੁੱਡ (ਹੈਨਰੀ ਪੂਲ ਐਂਡ ਕੰਪਨੀ) ਨੇ ਲਿਖਿਆ, “ਪਟਿਆਲੇ ਵਿਖੇ, ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਕਿ ਮਹਾਰਾਜਾ ਆਪਣੇ ਹਰਮ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਮਨਪਸੰਦਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਵਿਮਿੰਗ ਪੂਲ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਰੱਖਦੇ ਸਨ। ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਤੈਰਾਕੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵਿਸਕੀ ਪੀਂਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੁਲਾਰ ਸਕੇ।”
ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਦੇ ਕਪਤਾਨ
ਭੁਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖਿਡਾਰੀ ਅਤੇ ਖੇਡ ਦੇ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਹ 1911 ਵਿੱਚ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਦੇ ਕਪਤਾਨ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1915 ਤੋਂ 1937 ਦਰਮਿਆਨ 27 ਪਹਿਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਕ੍ਰਿਕਟ ਮੈਚ ਖੇਡੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1926-27 ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਮੈਰੀਲੇਬੋਨ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕਲੱਬ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਖੇਡਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 1932 ਵਿੱਚ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਟੈਸਟ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਕਪਤਾਨ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਰਵਾਨਗੀ ਤੋਂ ਦੋ ਹਫ਼ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਸਿਹਤ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕੇ। ਭੁਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ (BCCI) ਦੇ ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਵਾਂਨਗਰ ਦੇ ਜਾਮ ਸਾਹਿਬ, ਕੁਮਾਰ ਸ਼੍ਰੀਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਰਣਜੀ ਟਰਾਫੀ ਦਾਨ ਕੀਤੀ। ਭੁਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਅਤੇ ਪੋਲੋ ਟੀਮਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਇਲੈਵਨ ਅਤੇ ਪਟਿਆਲਾ ਟਾਈਗਰਜ਼, ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਸਰਵੋਤਮ ਟੀਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਨ।
(Note: ਇਹ ਲੇਖ larry collins and dominique lapierre ਦੀ ਕਿਤਾਬ freedom at midnight ਉਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਾ James Sherwood ਦੀ ਕਿਤਾਬ Henry Poole & Co ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।)
ਟਾਪ ਹੈਡਲਾਈਨ
ਟ੍ਰੈਂਡਿੰਗ ਟੌਪਿਕ
