Holi 2023: ਇੱਥੇ ਵੇਖੋ ਹੋਲੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਸੂਚੀ, ਜਾਣੋ ਹੋਲਿਕਾ ਦਹਨ, ਲਠਮਾਰ ਹੋਲੀ, ਰੰਗਭਰੀ ਇਕਾਦਸ਼ੀ, ਰੰਗਪੰਚਮੀ ਦੀ ਤਰੀਕ

ਹੋਲੀ ਭਾਰਤ 'ਚ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗੁਲਾਲ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਫੁੱਲਾਂ ਨਾਲ ਅਤੇ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਡੰਡਿਆਂ ਨਾਲ ਹੋਲੀ ਖੇਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਾਣੋ ਇਸ ਸਾਲ ਲਠਮਾਰ ਹੋਲੀ, ਹੋਲਿਕਾ ਦਹਿਨ ਕਦੋਂ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਹੱਤਵ।

ਹੋਲੀ

Holi Calendar 2023 Date Time: ਹੋਲੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਨ੍ਹਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੋਲੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੋਲੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰੰਗਾਂ ਅਤੇ ਗੁਲਾਲ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਫੁੱਲਾਂ ਨਾਲ ਅਤੇ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਡੰਡਿਆਂ ਨਾਲ ਹੋਲੀ ਖੇਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹੋਲੀ ਮਨਾਉਣ ਦੇ ਇਹ ਤਰੀਕੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹਨ। ਹੋਲੀ ਹਰ ਸਾਲ ਫੁਲੇਰਾ ਦੂਜ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਰੰਗ ਪੰਚਮੀ ਨੂੰ ਸਮਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬ੍ਰਜ ਵਿਚ ਫੁਲੇਰਾ ਦੂਜ 'ਤੇ ਰਾਧਾ-ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਹੋਲੀ ਖੇਡਦੇ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਸਾਲ ਲੱਠਮਾਰ ਹੋਲੀ, ਛੜੀਮਾਰ ਹੋਲੀ, ਹੋਲਿਕਾ ਦਹਿਨ, ਰੰਗਵਾਲੀ ਹੋਲੀ ਕਦੋਂ ਹੈ ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਹੱਤਵ।

ਹੋਲੀ 2023 ਕੈਲੰਡਰ (Holi 2023 Calendar)

ਹੋਲਾਸ਼ਟਕ  (Holashtak) - 27 ਫਰਵਰੀ 2023 - 7 ਮਾਰਚ 2023

ਹੋਲਾਸ਼ਟਕ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਹੋਲੀ ਤੋਂ ਅੱਠ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ, ਜੋ ਅਸ਼ੁਭ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ੁਭ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਹੈ। ਨਾ ਹੀ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਜਾਂ ਕਾਰੋਬਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ 8 ਗ੍ਰਹਿਆਂ ਦਾ ਸੁਭਾਅ ਕਰੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੰਮਾਂ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਫਲ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਹੋਲਾਸ਼ਟਕ ਫਾਲਗੁਨ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਅਸ਼ਟਮੀ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸਮਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਲੱਡੂ ਹੋਲੀ - 27 ਫਰਵਰੀ 2023

ਬਰਸਾਨਾ ਦੀ ਲੱਡੂ ਹੋਲੀ ਲੱਠਮਾਰ ਹੋਲੀ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਖੇਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲੱਡੂ ਦੀ ਹੋਲੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਠਾਸ ਘੁਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ 'ਚ ਰੰਗ-ਗੁਲਾਲ ਦੀ ਬਜਾਏ ਲੱਡੂ ਇਕ-ਦੂਜੇ 'ਤੇ ਸੁੱਟੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੁਆਪਰ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਨੰਦਗਾਮ ਵਿੱਚ ਮੀਂਹ ਪੈ ਕੇ ਨੰਦ ਬਾਬਾ ਨੂੰ ਹੋਲੀ ਖੇਡਣ ਦਾ ਸੱਦਾ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਨੰਦਬਾਬਾ ਨੇ ਇਹ ਗੱਲ ਮੰਨ ਲਈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪੁਜਾਰੀ ਰਾਹੀਂ ਵਰਸ਼ਭਾਨ ਜੀ ਦੇ ਅਸਥਾਨ ਬਰਸਾਨਾ ਵਿਖੇ ਖ਼ਬਰ ਭੇਜ ਦਿੱਤੀ। ਬਰਸਾਨਾ ਵਿੱਚ ਪੁਜਾਰੀ ਦੇ ਲੱਡੂ ਭੇਟ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਗੋਪੀਆਂ ਨੇ ਉਸ 'ਤੇ ਗੁਲਾਲ ਲਗਾਇਆ, ਪੁਜਾਰੀ ਕੋਲ ਗੁਲਾਲ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਨੇ ਗੋਪੀਆਂ 'ਤੇ ਲੱਡੂ ਸੁੱਟਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਇਸ ਦਿਨ ਲੱਡੂਆਂ ਦੀ ਹੋਲੀ ਖੇਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਲਠਮਾਰ ਹੋਲੀ (ਬਰਸਾਨਾ) (Lathmar holi) – 28 ਫਰਵਰੀ 2023

ਬਰਸਾਨਾ ਅਤੇ ਨੰਦਗਾਓਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਲਠਮਾਰ ਹੋਲੀ ਖੇਡਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ। ਫਾਲਗੁਨ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਨਵਮੀ ਤਿਥੀ 'ਤੇ ਗੋਪੀਆਂ ਦੇ ਭੇਸ 'ਚ ਔਰਤਾਂ ਨੰਦਗਾਓਂ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮਰਦਾਂ 'ਤੇ ਡੰਡੇ ਵਰ੍ਹਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਹੁਰੀਰੇ ਢਾਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਰਾਧਾ-ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਯੁੱਗ ਤੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਲੱਠਮਾਰ ਹੋਲੀ (ਨੰਦਗਾਓਂ) - 1 ਮਾਰਚ 2023

ਹੋਲੀ ਦੀ ਇਹ ਪਰੰਪਰਾ ਨੰਦਗਾਓਂ ਵਿੱਚ ਫੱਗਣ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਦਸਵੀਂ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਮੀਂਹ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੋਪੀਆਂ ਨੰਦਗਾਓਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਬੰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਡੰਡਿਆਂ ਨਾਲ ਕੁੱਟਦੀਆਂ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਲੱਠਮਾਰ ਹੋਲੀ ਖਾਸ ਮਜ਼ੇ ਨਾਲ ਭਰੀ ਹੋਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਤੇ ਰਾਧਾ ਦੇ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਹੋਲੀ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਰੰਗ ਟੇਸੂ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਤੋਂ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਰੰਗਭਰੀ ਇਕਾਦਸ਼ੀ (ਵਾਰਾਨਸੀ) (Rangbhari ekadashi) - 3 ਮਾਰਚ 2023

ਫਾਲਗੁਨ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਨੂੰ ਰੰਗਭਰੀ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਜਦੋਂ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ੰਕਰ ਪਾਰਵਤੀ ਦਾ ਗੀਤ ਗਾ ਕੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕਾਸ਼ੀ ਆਏ ਸਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗਣਾਂ ਨੇ ਸ਼ਿਵ ਦਾ ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਦਿਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀਆਂ ਗੰਢਾਂ ਗੁਲਾਲ ਉਡਾ ਕੇ ਬਾਬੇ ਨਾਲ ਹੋਲੀ ਮਨਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।

ਭਸਮ ਹੋਲੀ (ਵਾਰਾਨਸੀ)  (Bhasm Holi) – 4 ਮਾਰਚ 2023

ਰੰਗਭਰੀ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦਿਨ, ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਮਣੀਕਰਨਿਕਾ ਘਾਟ ਵਿਖੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਚਿਤਾ ਦੀਆਂ ਅਸਥੀਆਂ ਨਾਲ ਹੋਲੀ ਖੇਡਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਬਾ ਵਿਸ਼ਵਨਾਥ ਪ੍ਰਿਯ ਗਣ ਭੂਤ, ਪ੍ਰੇਤ, ਪਿਸ਼ਾਚ, ਪ੍ਰਤੱਖ, ਅਦਿੱਖ, ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਲੀ ਖੇਡਣ ਲਈ ਘਾਟ 'ਤੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਪਰੰਪਰਾ ਇੱਥੇ ਪੂਰੇ ਜੋਸ਼ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ।

ਛੜੀਮਾਰ ਹੋਲੀ (ਗੋਕੁਲ) (Chadimar holi) – 4 ਮਾਰਚ 2023

ਛੜੀਮਾਰ ਹੋਲੀ ਫੱਗਣ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਦ੍ਵਾਦਸ਼ੀ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਗੋਕੁਲ ਵਿੱਚ ਖੇਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਡੰਡੇ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਡੰਡੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਹੋਲੀ ਦਾ ਸਬੰਧ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਬਚਪਨ ਨਾਲ ਹੈ।

ਹੋਲਿਕਾ ਦਹਿਨ  (Holika dahan) - 7 ਮਾਰਚ 2023

ਹੋਲਿਕਾ ਦਹਿਨ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਫੱਗਣ ਪੂਰਨਿਮਾ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬੁਰਾਈ ਅਤੇ ਹਉਮੈ 'ਤੇ ਜਿੱਤ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ।

ਰੰਗਵਾਲੀ ਹੋਲੀ - 8 ਮਾਰਚ 2023

ਇਸ ਦਿਨ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰੰਗੋਤਸਵ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਲੋਕ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਰੰਗ ਲਗਾ ਕੇ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਰੰਗ ਪੰਚਮੀ  (Rang Panchami) - 12 ਮਾਰਚ 2023

ਚੈਤਰ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਪੰਜਵੀਂ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਰੰਗ ਪੰਚਮੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਦੇਵ ਪੰਚਮੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਰੰਗ ਚੜ੍ਹਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।