ਸੌਖੀਆਂ ਨਹੀਂ ਜੰਗਾਂ ਲੜਨੀਆਂ! ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ 'ਚ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਚੁਕਾਉਣੀ ਪਈ ਵੱਡੀ ਕੀਮਤ

ਤਾਲਿਬਾਨ ਖਿਲਾਫ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ 20 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਪਰ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਬਾਅਦ ਆਖਰ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰ ਸੁੱਟਣੇ ਪਏ।

america_in_afghanistan

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਤਾਲਿਬਾਨ ਖਿਲਾਫ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ 20 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਪਰ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਬਾਅਦ ਆਖਰ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰ ਸੁੱਟਣੇ ਪਏ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਉਸ ਆਖ਼ਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਤਾਲਿਬਾਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਫ਼ੋਨ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਕਰਕੇ ਵਾਈਰਲ ਕੀਤੀ ਜੋ ਫੌਜ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈ ਕੇ ਗਿਆ ਹੈ।


ਵੈਸੇ, ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਛੱਡਣ ਲਈ 31 ਅਗਸਤ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਆਖਰੀ ਸੀ-17 ਕਾਰਗੋ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਕਾਬੁਲ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰੀ ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ 'ਤੇ 20 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ।


ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਛੱਡਿਆ, ਕਾਬੁਲ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਤੁਰੰਤ ਜਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਲੜਾਕੂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਨਿਕਲ ਆਏ ਤੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਕੀਤੀ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਲੜਾਕਿਆਂ ਨੇ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਇਆ ਤੇ ਸਵੇਰੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਕਾਬੁਲ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪਹੁੰਚ ਗਏ। 20 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ, ਤਾਲਿਬਾਨ ਕਾਬੁਲ ਏਅਰਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ।

ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੀ ਜੰਗ ਲੜੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਇਸ ਜੰਗ ਦੀ ਭਾਰੀ ਕੀਮਤ ਚੁਕਾਉਣੀ ਪਈ। ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਪਰ ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਨ ਤੇ ਮਾਲ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਸਹਿਣਾ ਪਿਆ।

ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਖ਼ਬਾਰ ਇੰਡੀਅਨ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸ ਨੇ ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਕੈਨੇਡੀ ਸਕੂਲ ਦੀ ਲਿੰਡਾ ਬਿਲਮਸ ਤੇ ਬ੍ਰਾਊਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਲਾਗਤ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਖਰਚਿਆਂ ਤੇ ਨੁਕਸਾਨਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਆਓ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ 20 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਮਹਿੰਗਾ ਪਿਆ ਹੈ।

ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੀ ਲੜਾਈ
ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੀ ਜੰਗ ਲੜੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਇਸ ਤੱਥ ਤੋਂ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ ਹਰ ਚੌਥਾ ਵਿਅਕਤੀ 2001 ਵਿੱਚ ਅਲਕਾਇਦਾ ਦੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪਨਾਹ ਲੈ ਰਹੇ ਸਨ।

ਮਨੁੱਖੀ ਨੁਕਸਾਨ
ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ 2,461 ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨਿਕ ਤੇ ਹੋਰ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੱਕ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ 3,846 ਅਮਰੀਕੀ ਠੇਕੇਦਾਰ ਵੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ 66,000 ਅਫਗਾਨ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੌਜੀ ਤੇ ਪੁਲਿਸ ਕਰਮਚਾਰੀ ਵੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ 1444 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾਟੋ ਫੌਜ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।


ਇਸ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੂੰ ਵੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਨੁਕਸਾਨ ਝੱਲਣਾ ਪਿਆ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਲਗਪਗ 51,191 ਅੱਤਵਾਦੀ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਾਲੇ ਯੁੱਧ ਦੀ ਕੀਮਤ ਆਮ ਅਫਗਾਨ ਨੂੰ ਵੀ ਚੁਕਾਉਣੀ ਪਈ। ਵੀਹ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ 47,245 ਨਾਗਰਿਕ ਵੀ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ 444 ਰਾਹਤ ਕਰਮਚਾਰੀ ਅਤੇ 72 ਪੱਤਰਕਾਰ ਵੀ ਮਾਰੇ ਗਏ।


ਅਫਗਾਨ ਯੁੱਧ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਆਰਥਿਕ ਨੁਕਸਾਨ
ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹੈਰੀ ਟਰੂਮਨ ਨੇ ਕੋਰੀਆਈ ਯੁੱਧ ਲਈ ਅਦਾ ਕੀਤੇ ਟੈਕਸ ਵਿੱਚ 92%ਦਾ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਲਿੰਡਨ ਜਾਨਸਨ ਨੇ ਵੀਅਤਨਾਮ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਟੈਕਸ ਦਰਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ 77% ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਯੁੱਧ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜਾਰਜ ਡਬਲਯੂ ਬੁਸ਼ ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਇਰਾਕ ਯੁੱਧਾਂ ਦੇ ਅਰੰਭ ਵਿੱਚ ਅਮੀਰ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਟੈਕਸ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 8% ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਸੀ।

 

ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਇਰਾਕ ਯੁੱਧਾਂ ਲਈ 2020 ਤੱਕ ਸਿੱਧਾ 2 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਉਧਾਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਸ 'ਤੇ ਅਨੁਮਾਨਤ ਵਿਆਜ 2050 ਤਕ ਲਗਪਗ 6.5 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੋਵੇਗਾ।

ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਜੰਗ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਪਰ ਇਸਦੇ ਖਰਚੇ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਯੁੱਧਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਾਮਲ ਫੌਜੀਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ, ਅਪਾਹਜਤਾ ਅਤੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਸੇਵਾਵਾਂ 'ਤੇ ਲਗਭਗ ਦੋ ਖਰਬ ਡਾਲਰ ਖਰਚ ਕਰੇਗਾ।