Amrita Pritam Birth Anniversary: ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਪ੍ਰੀਤਮ ਜੋ ਆਪਣੀਆਂ ਉਂਗਲਾਂ ਨਾਲ ਇਮਰੋਜ਼ ਦੀ ਪਿੱਠ 'ਤੇ ਲਿਖਦੀ ਸੀ ਇਸ਼ਕ 'ਚ ਸਾਹਿਰ ਦਾ ਨਾਂ

ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਦਾ ਜਨਮ ਅੱਜ ਦੇ ਦਿਨ 31 ਅਗਸਤ 1919 ਨੂੰ ਗੁਜਰਾਂਵਾਲਾ 'ਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜੋ ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਚ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਸਿਰਫ਼ 6 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਬਿਜ਼ਨੈਸਮੈਨ ਪ੍ਰੀਤਮ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।

Amrita_Pritam_Birth_Anniversary

Amrita Pritam Birth Anniversary: ਕਿਸੇ ਨੇ ਸਹੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਆਰ ਨੂੰ ਸਰਹੱਦਾਂ, ਧਰਮਾਂ ਤੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਦਾਇਰੇ 'ਚ ਨਹੀਂ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਪ੍ਰੀਤਮ ਦਾ ਪਿਆਰ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਛੋਟੇ ਹੱਥਾਂ 'ਚ ਕਲਮ ਫੜੀ, ਕੌਣ ਜਾਣਦਾ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਦਿਨ ਇਹ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਪ੍ਰੀਤਮ ਖੁਦ 'ਇਸ਼ਕ' ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਬਣ ਜਾਵੇਗੀ। ਕਿਸੇ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਲੋਕ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖਦੇ ਹਨ ਤੇ ਜੀਵਨ ਜੀਉਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਜੀਵਨ ਲਿਖਦੀ ਸੀ ਤੇ ਕਵਿਤਾ ਜੀਉਂਦੀ ਸੀ।

ਇਸ਼ਕ ਲਿਖਣ ਵਾਲੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਨੂੰ ਵੀ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ ਤੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੂੰ ਵੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਪਰ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਇੰਨੇ ਨੇੜੇ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਉਸ ਲਈ ਤਰਸਦੀ ਰਹੀ। ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਨੂੰ ਸਾਹਿਰ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ ਤੇ ਇਮਰੋਜ਼ ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ ਤੇ ਫਿਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਪਿਆਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਲਿਖੀ ਜੋ ਕਿ ਅਧੂਰਾ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸੰਪੂਰਨ ਸੀ।

ਸਾਹਿਰ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਤੇ ਇਮਰੋਜ਼ ਦਾ ਪਿਆਰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਸੀ। ਪਿਆਰ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਖਿੱਚੀਆਂ ਗਈਆਂ ਲਕੀਰਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਸੀ। ਅਧੂਰੇ ਪਿਆਰ ਦੀ ਇਹ ਉਹ ਸੰਪੂਰਨ ਕਹਾਣੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਇਸ਼ਕ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅੱਜ ਤਕ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।

6 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਵਿਆਹ

ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਦਾ ਜਨਮ ਅੱਜ ਦੇ ਦਿਨ 31 ਅਗਸਤ 1919 ਨੂੰ ਗੁਜਰਾਂਵਾਲਾ 'ਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜੋ ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਸਿਰਫ਼ 6 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਬਿਜ਼ਨੈਸਮੈਨ ਪ੍ਰੀਤਮ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੁਕਲਾਵਾ ਬਾਅਦ 'ਚ ਹੋਇਆ, ਪਰ ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਛੋਟੇ ਹੱਥਾਂ ਨੇ ਕਲਮ ਫੜ ਲਈ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਹੋਇਆ ਕਿ 16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ ‘ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਲਹਿਰਾਂ’ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ।

ਹਾਲਾਂਕਿ ਫਿਰ ਛੇਤੀ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੁਕਲਾਵਾ ਹੋ ਗਿਆ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਹੁਰੇ ਘਰ ਜਾਣਾ ਪਿਆ। ਛੋਟੀ ਉਮਰ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਵਰਗੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਰੱਖਿਆ ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਲਿਖਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸ਼ੇਅਰ ਲਿਖਣੇ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਸਨ।

ਸ਼ਾਹਿਰ ਨਾਲ ਪਹਿਲੀ ਮੁਲਾਕਾਤ

ਇਸ਼ਕ ਕਦੋਂ ਕਿਸ ਨਾਲ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਕੌਣ ਕਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਨੂੰ ਕਿੱਥੇ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਵਿਆਹ ਕਰਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਉਹ ਸਾਹਿਰ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦੇਵੇਗੀ। ਗੱਲ ਸਾਲ 1944 ਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਲਾਹੌਰ ਸਥਿਤ ਪ੍ਰੀਤ ਨਗਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਸ਼ਾਇਰਾ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਉਹ ਮੁਸ਼ਾਇਰਾ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਸਾਹਿਰ ਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਪਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮੁਲਾਕਾਤ ਹੀ ਕਾਫੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਇੱਕ ਮੁਲਾਕਾਤ ਵਿੱਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਨੇ ਵੀ ਸਾਹਿਰ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦਿੱਤਾ।

ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁਲਾਕਾਤਾਂ ਦਾ ਸਿਲਸਿਲਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਪਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਅਤੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਜੋ ਵੀ ਸੀ, ਜ਼ੁਬਾਨ 'ਤੇ ਆਉਣ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਦੋਵੇਂ ਘੰਟਿਆਂ ਬੱਧੀ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਦੇ ਕੋਲ ਬੈਠੇ ਰਹੇ, ਪਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਾਮੋਸ਼ ਹੋ ਕੇ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਕਿੰਨਾ ਡੂੰਘਾ ਸੀ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਪ੍ਰੀਤਮ ਦੀ ਸਵੈ-ਜੀਵਨੀ 'ਰਸੀਦੀ ਟਿਕਟ' ਜ਼ਰੂਰ ਪੜ੍ਹਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ 'ਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਲਿਖਦੀ ਹੈ -

"ਉਹ (ਸਾਹਿਰ) ਚੁੱਪਚਾਪ ਮੇਰੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਸਿਗਰਟ ਪੀਂਦਾ ਸੀ। ਅੱਧੀ ਪੀਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਸਿਗਰੇਟ ਬੁਝਾ ਦਿੰਦਾ ਤੇ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਸਿਗਰੇਟ ਜਗਾ ਦਿੰਦਾ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਚਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਪੀਤੀ ਸਿਗਰਟ ਦੀ ਮਹਿਕ ਕਮਰੇ 'ਚ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਗਰਟਾਂ ਦੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲ ਕੇ ਰੱਖਦੀ ਤੇ ਇਕੱਲੇ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਜਗਾਉਂਦੀ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਉਂਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਫੜਦੀ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਕਿ ਮੈਂ ਸਾਹਿਰ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਛੋਹ ਰਹੀ ਹਾਂ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੈਨੂੰ ਸਿਗਰੇਟ ਦੀ ਆਦਤ ਪੈ ਗਈ।"

ਜਦੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਹੋਈ ਵੰਡ

ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ। ਭਾਰਤ ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੋ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਗਏ। ਇਹ ਵੰਡ ਸਾਹਿਰ ਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵੀ ਆਈ। ਜਦੋਂ ਸਾਹਿਰ ਲਾਹੌਰ ਆਇਆ ਤਾਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨਾਲ ਦਿੱਲੀ ਚਲੀ ਗਈ। ਹੁਣ ਸਾਹਿਬ ਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਵਿਚਕਾਰ ਦੂਰੀਆਂ ਆਉਣ ਲੱਗੀਆਂ ਸਨ। ਚਿੱਠੀਆਂ ਲਿਖਣੀਆਂ ਵੀ ਹੁਣ ਲਗਪਗ ਬੰਦ ਹੋ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਸਾਹਿਰ ਇਕ ਕਾਮਯਾਬ ਗੀਤਕਾਰ ਬਣ ਗਏ ਸਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਂਅ ਕਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਗਾਇਕਾਵਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਲੱਗਿਆ ਸੀ।

ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਦੋ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮਾਂ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ਸੀ, ਪਰ ਸਾਹਿਰ ਪ੍ਰਤੀ ਉਸ ਦੇ ਪਿਆਰ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹੀ ਕਮੀ ਆਈ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਤੇ ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਹੀ ਕਿਰਾਏ ਦੇ ਮਕਾਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲੱਗੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 1958 'ਚ ਇਮਰੋਜ਼ ਮਿਲੇ। ਦੋਹਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਖਾਮੋਸ਼ ਇਸ਼ਕ ਰਿਹਾ। ਇਮਰੋਜ਼ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਪ੍ਰੀਤਮ ਨੂੰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਲਿਖਣਾ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਸੀ ਤੇ ਇਸ ਲਈ ਇਮਰੋਜ਼ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤਕ ਰਾਤ ਦੇ 1 ਵਜੇ ਉੱਠਦੇ ਸਨ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਲਈ ਚਾਹ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਨ ਤੇ ਚੁੱਪਚਾਪ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖ ਦਿੰਦੇ ਸਨ।

ਹਾਲਾਂਕਿ ਅੰਤ ਤੱਕ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਇਮਰੋਜ਼ ਦੇ ਪਿਆਰ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸਾਹਿਰ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਭੁੱਲ ਸਕੀ। ਇਮਰੋਜ਼ ਨੇ ਇਕ ਵਾਰ ਬੀਬੀਸੀ ਉਰਦੂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਇੰਟਰਵਿਊ 'ਚ ਕਹੇ ਸ਼ਬਦ ਇਹ ਦੱਸਣ ਲਈ ਕਾਫੀ ਹਨ ਕਿ ਸਾਹਿਰ ਆਖਰੀ ਸਮੇਂ ਤਕ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਦੇ ਦਿਲ ਤੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਰਹੇ।

ਇਮਰੋਜ਼ ਨੇ ਉਸ ਇੰਟਰਵਿਊ 'ਚ ਕਿਹਾ ਸੀ, “ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਦੀਆਂ ਉਂਗਲਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਕੁਝ ਨਾ ਕੁਝ ਲਿਖਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਸਨ। ਉਸ ਦੇ ਹੱਥ 'ਚ ਕਲਮ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰ ਪਿੱਛੇ ਬੈਠੇ ਹੋਏ ਮੇਰੀ ਪਿੱਠ ਉੱਤੇ ਸਾਹਿਰ ਦਾ ਨਾਮ ਲਿਖਿਆ। ਪਰ ਫ਼ਰਕ ਕੀ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ।"

ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਨੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਕੀ ਨਹੀਂ ਸਹਾਰਿਆ? ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਉਹ ਵਿਆਹ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਾਲਾਂ ਤਕ ਘੁੱਟ-ਘੁੱਟ ਕੇ ਰਹੀ ਜਾਂ ਸਾਹਿਰ ਨੂੰ ਨਾ ਪਾਉਣ ਦਾ ਦਰਦ ਜਾਂ ਇਮਰੋਜ਼ ਨੂੰ ਹਾਂ ਨਾ ਕਹਿਣ ਦੀ ਅਸਮਰੱਥਾ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਦੁੱਖਾਂ ਨਾਲ ਖਾਸ ਰਿਸ਼ਤਾ ਰਿਹਾ ਤੇ ਸ਼ਾਇਦ ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਜੋ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਉਹ ਸਿੱਧਾ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਿਆ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Farmers Protest: ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ 'ਚ ਸਿਆਸੀ ਸ਼ਰਾਰਤੀਆਂ ਦੀ ਖੁਸਪੈਠ! ਸੰਯੁਕਤ ਕਿਸਾਨ ਮੋਰਚਾ ਦੇ ਲੀਡਰ ਦਾ aਵੱਡਾ ਖੁਲਾਸਾ

ਪੰਜਾਬੀ ‘ਚ ਤਾਜ਼ਾ ਖਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਕਰੋ ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ:

https://play.google.com/store/apps/details?id=com.winit.starnews.hin

https://apps.apple.com/in/app/abp-live-news/id811114904